راهکارهای مقابله با تنبلی کنکور و درس نخواندن

تنبلی درسی را همه ما تجربه کرده‌ایم. همان حسی که باعث می‌شود کتاب و دفتر را زمین بگذاریم و شروع کنیم به مرور شبکه‌های اجتماعی، تماشای سریال محبوبمان، ادامه یک بازی ویدیویی حتی مطالعه کتاب‌های غیر درسی! انگار همیشه مانعی بین ما و کتاب‌های درسی هست که نمی‌گذارد قدمی به آن‌ها نزدیک‌تر شویم. تنبلی درسی یک نوع از اختلالات یادگیری است که می تواند با کمک مشاور درمان شود. ما در این مقاله این مانع را تنبلی درسی نام‌گذاری می‌کنیم و به بررسی علت‌های بروز آن و راه‌های مقابله با آن می‌پردازیم. همراه ما باشید.

با تنبلی درسی قبل از کنکور مقابله کنید

تنبلی قبل از کنکور دانش آموز را نسبت به درس خواندن بی‌میل کرده و او را به سراغ فعالیت‌های کم اهمیت مثل گشت‌و‌گذار در اینستاگرام، تماشای تلویزیون و فعالیت‌های این چنینی که لذت انجام‌ دادن آن‌ها بیشتر باشد، سوق می‌دهد. نه فقط دانش آموزان، بلکه تمام انسان‌ها لذت‌های لحظه‌ای را ترجیح می‌دهند. غافل از اینکه اگر می‌توانستند عواقب تلاش نکردن را به‌درستی پیش‌بینی کنند، آگاهانه و مشتاقانه تنبلی را کنار می‌گذاشتند.

اما به همینجا ختم نمی‌شود! از کنار این تنبلی، مشکلات دیگری مثل افسردگی، کم‌خوابی و بعضا ضعف سیستم ایمنی در فرد به‌وجود می‌آید که ریشه آن می‌تواند ترس از اشتباه، ضعف اعتماد به نفس، کمال‌گرایی، نبود انگیزه کافی، باورهای نادرست یا حتی ضعف در برنامه‌ریزی شخصی باشد.

بنابراین مقابله با تنبلی درسی و گرفتن مشاوره تحصیلی دبیرستان یکی از مهم‌ترین قدم‌هایی است که دانش‌آموزان می‌توانند در جهت سلامت روح و جسم خود در دوران قبل از کنکور بردارند.

عقب انداختن مطالعه کنکور چه زمانی اتفاق می افتد؟

مهم‌ترین عاملی که باعث عقب انداختن مطالعه برای کنکور می‌شود، ترس دانش آموز است. ترس نسبت به آینده مبهمی که در انتظار اوست. فکری که مثل خوره به جان او می‌افتد و مدام می‌گوید «اگر موفق نشوم چه؟»، «اگر به رشته دلخواهم نرسد، چه می‌شود؟». اینجاست که سروکله اهمال کاری و عقب انداختن مطالعه پیدا می‌شود و دانش آموز مدام امروز و فردا می‌کند. تاثیر مشاوره بر پیشرفت تحصیلی افراد تنبل کاملا مشخص است و نباید فرصت بهتر شدن در این رابطه را از دست بدهید. 

مسئله دیگر نداشتن مهارت است. زمانی که دانش آموز از درون خالی است و وقتی به اتفاق بزرگی مثل آزمون کنکور فکر می‌کند، فکر می‌کند توانایی انجامش را ندارد، احساس نا امیدی سرتاپای وجودش را فرا می‌گیرد، فکر می‌کند دیگران بهتر از او از پس این کار برمی‌آیند و به راحتی آن را کنار می‌گذارد. چنین اتفاقی می تواند مسیر عکس کاهش استرس کنکور را دنبال کند. یعنی هرچقدر درس های عقب مانده بیشتری داشته باشید، استرس و اضطراب شما بیشتر خواهد بود. 

در نهایت کمال گرایی بزرگ‌ترین آسیب را به دانش آموزان می‌زند. این تصور که همه‌چیز باید به بهترین شکل ممکن انجام شود و اگر چنین اتفاقی نیافتد، اگر بهترین استاد در اختیار او نباشد، اگر جزئیات را خوب درک نکند، اگر استانداردهای بالای او محقق نشوند، دست نگه می‌دارد و مایل به ادامه مطالعه نیست. این موارد اولین روزنه‌های تنبلی درسی و به عقب انداختن مطالعه دروس را باز می‌کنند.

عوامل بروز تنبلی و درس نخواندن

برخی از متداول‌ترین عوامل تنبلی درسی عبارت‌اند:

۱. طرز فکر دانش آموز

طرز فکر دانش آموز در مورد مطالعه و کنکور مستقیما بر میل او به مطالعه تاثیر می‌گذارد. اینجا دیگر مسئله در مورد درس خواندن نیست، بلکه پای انگیزه در میان است. اگر نگاه دانش‌آموز به مدرسه این‌طور باشید که هیچ ارزشی به زندگی او نمی‌افزاید، درس خواندن برای او دشوار خواهد بود.

۲. تاثیر حلقه دوستان

اطرافیان نقش حیاتی در زندگی تحصیلی یک دانش‌آموز ایفا می‌کنند. اگر درس خواندن برای نزدیک‌ترین دوستان یک دانش‌آموز ارزش نباشد، دیر یا زود او هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد و دیگر برای مطالعه وقت نمی‌گذارد. به همین خاطر همیشه به والدین توصیه می‌شود مراقب حلقه دوستان فرزندان خود باشند.

۳. منطقه امن

منطقه امن تله شیرینی است که تا خود فرد همت نکند و از آن خارج نشود، جلوی تمام پیشرفت‌های او را می‌گیرد. اگر دانش آموز میلی به درس خواندن نداشته باشد و بخواهد تسلیم این میل شود، می‌توان گفت گرفتار دام منطقه امن خود شده و نتیجه‌اش چیزی جز تنبلی درسی نیست. به آن‌ها یادآوری کنید برای رسیدن به چیزهای ارزشمند باید از منطقه راحتی خود خارج شوند و سختی بکشند.

۴. نفرت از یک درس خاص

اگر دانش آموز از یک درس خاص متنفر باشد، بدیهی است مطالعه آن درس برای او دشوار خواهد بود و باز کردن کتاب را مدام به امروز و فردا می‌اندازد.

در مرکز مشاوره بینش نوین، دپارتمان تخصصی تحصیلی وجود دارد. مشاوران حاضر در این دپارتمان به شما کمک می کنند تا مرحله به مرحله و قدم به قدم، این مشکلات را حل کنید و به مسیر درست برگردید. شما  می توانید با داشتن جلسه های مکرر با مشاوره تحصیلی کنکور می توانید به راحتی برنامه ریزی کرده و تغییرات روحی فرد رصد می شود. 

تنبلی درسی با اهمال کاری تفاوت دارد

شاید در نگاه اول تنبلی درسی و اهمال کاری دو مفهوم مشابه به نظر برسند، اما این دو واژه بسیار متفاوت‌اند. فرد تنبل هیچ‌وقت میلی به انجام هیچ کاری ندارد، در حالی که فرد اهمال کار مدام امروز و فردا می‌کند و کارها را نصفه و نیمه رها می‌کند. مادامی که وظایف خود را عامدانه به تعویق می‌اندازید و کار امروز را نگه می‌دارید برای فردا، می‌توان گفت شخص اهمال کاری هستید. اما اگر حتی به انجام دادن وظایف خود فکر هم نمی‌کنید و برنامه‌ای هرچند فرضی برای انجام دادن آن‌ها ندارید، قطعا فرد تنبلی هستید که انتخاب اول و آخرش استراحت است. مهم‌ترین تفاوت اهمال کاری و تنبلی این است که فرد اهمال کار شاید از روی مشغله و فرصت محدود نتواند وظایفش را تمام و کمال انجام دهد، اما فرد تنبل میلی به انجام آن‌ها ندارد.

اهمال کاری می‌تواند ریشه در کمال‌گرایی، ترس از شکست، اعتماد به نفس پایین یا مشکل فرد با عدم قطعیت باشد. مواردی دیگری مثل خود کارآمدی پایین، مشکل در تصمیم‌گیری، بیزاری از درس و حتی ترس از موفقیت می‌توانند منجر به اهمال کاری فرد شوند. این ویژگی در دانش‌آموزان پشت کنکوری به کرات دیده می‌شود. بسیاری از آن‌ها با علم به محدود بودن فرصت، مدام درس خواندن را به تعویض می‌اندازند.

درمان تنبلی درسی چیست؟

در این بخش راهکارهایی پیش روی شما عزیزان می‌گذاریم که با عمل به آن‌ها راحت‌تر می‌توانید با تنبلی درسی خداحافظی کنید.

• در یک محیط راحت مطالعه را شروع کنید. این محیط می‌تواند اتاق خواب یا کافه مورد علاقه شما باشد.
• اهداف بزرگ را به وظایف کوچک تقسیم کنید تا انجام دادن آن‌ها آسان‌تر باشد.
• یک برنامه درسی بنویسید. ابتدا توانایی‌ها و نقاط قوت خود را بشناسید و سپس بر اساس آن برنامه‌ای تهیه کنید که بتوانید به آن پایبند باشید. فراموش نکنید که برنامه‌ریزی بدون اجرای آن فایده‌ای ندارد. اگر نمی توانید خودتان این کار را انجام دهید، به سراغ مشاوره تحصيلی بروید تا زمان را از دست ندهید.
• هرگونه عامل حواس‌پرتی را از محیط حذف کنید. تلفن همراه، اینترنت، تلویزیون و هر چیز دیگری که تمرکزتان را خراب می‌کند، از خود دور کنید.
• به دنبال انگیزه باشید. می‌توانید به مزایایی فکر کنید که با درس خواندن عایدتان می‌شود.
• از کارهای آسان‌تر شروع کنید؛ به اصطلاح بدنتان را گرم کنید تا آماده کارهای مهم‌تر باشد.
• به عواقب درس نخواندن فکر کنید. شاید عامل ترس محرک خوبی برای شروع مطالعه باشد.
• به خودتان جایزه بدهید. مثلا برای هر یک فصل مطالعه، یک جایزه کوچک به خود بدهید.
• میان درس خواندن چند دقیقه ورزش کنید. این کار هم خواب‌آلودگی را از سرتان می‌پراند و هم فعالیت مغز را تحریک می‌کند.
• مدام پیشرفت خود را مرور کنید. هر روز بررسی کنید که چقدر به اهداف خود نزدیک شده‌اید و چقدر با آن‌ها فاصله دارید.

کلام آخر

تنبلی در هنگام مطالعه امری عادی است. همه آن را تجربه می کنند، به خصوص برای دانش آموزان کنکوری که چیزهای زیادی برای مطالعه دارند و وقت آن‌ها محدود است. برای همین نمی‌دانند از کجا و چگونه شروع کنند. تنبلی درسی چه برای یکی از امتحانات مدرسه باشد، چه برای آزمون بزرگی مثل کنکور، باید جدی گرفته شود و با راهکارهای مختلف با آن مقابله شود. اگر شما خواننده عزیز درگیر تنبلی در درس خواندن هستید، به خاطر داشته باشید که هر چه بیشتر تلاش کنید، نتیجه بهتری به دست خواهید آورد. می توانید از تست روانشناسی تحصیلی برای بررسی مشکلات خود استفاده کنید. امیدواریم راهکارهای این مقاله جهت مقابله با تنبلی درسی برای شما عزیزان مفید واقع شود.