استعدادیابی نوجوانان را میتوان مهمترین اتفاقی دانست که والدین باید در این سنین برای فرزندان خود رقم بزنند تا او آیندهای مناسب و مطابق با ویژگیهای شخصیتی خود داشته باشد. دقت داشته باشید که استعدادیابی هر چقدر در سنین پایینتر انجام شود طبیعتاً بازدهی بهتری هم خواهد داشت؛ با توجه به این نکته، میتوان گفت که استعدادیابی در سنین کودکی قطعاً نتیجه بهتری خواهد داشت؛ اما نگران نباشید، ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است! طبیعتاً استعدادیابی نوجوانان نسبت به جوانان و همچنین بزرگسالان نتیجه بهتری خواهد داشت. پس تا پایان این مقاله از مرکز مشاوره بینش نوین با ما همراه باشید تا به طور کامل با دقیقترین روش کشف استعداد نوجوانان آشنا شوید.
برای کشف استعداد در نوجوانی دیر است؟
افلاطون میگوید «طبیعت، در همهی ما استعدادهای مشابه نیافریده، بلکه استعدادها گوناگون است؛ برخی برای یک کار شایستهاند، برخی برای کار دیگر».
امروزه نیز با پیشرفت و توسعهی علوم انسانی بیشتر متوجه این تفاوتها شدهایم، تفاوتهایی که باعث شدهاند تا ما در انجام کاری موفق و در انجام کاری دیگر ناتوان باشیم.
شخصیت و آینده فرد به نوعی در سنین نوجوانی شکل میگیرد و تجربه نشان داده که افراد به هر چیزی که در این دوره عادت کنند، به احتمال زیاد تا آخر عمر همراهشان خواهد بود و تغییر دادنشان آنها را دچار مشکلات بسیار زیادی میکند.
در نتیجه نوجوان باید در این سنین کارهایی را انجام دهد که مطابق با استعدادها و علایق اوست. دوره نوجوانی هویت فرد در حال شکلگیری است، و اگر روند مناسبی داشته باشد، حتماً نتایج بسیار خوبی را در پی خواهد داشت. در واقع وقتی فرد از سنین نوجوانی شروع به آموزش دیدن در حوزههای مرتبط با استعدادها و علایق خود میکند، مسیر عصبی آنها در ذهن او ساخته شده و مهارت بالایی در آن کار کسب میکند. این مهارت در کنار استعداد ذاتی که خداوند در اختیار او قرار داده، قطعاً آینده درخشانی را برای او خواهد ساخت.
علاوه بر این، نوجوانان در این سنین باید انتخاب رشته هم انجام دهند و اگر رشته اشتباهی را انتخاب کنند، مشخص نیست که چه آیندهای پیش روی آنها خواهد بود!
شاید فکر کنید دوره نوجوانی یا جوانی برای استعدادیابی دیر است و تنها در سنین کودکی میتوان به استعداد افراد پیبرد؛ اما این باور با نظر متخصصان همسو نیست. آنها معتقدند بهترین سن برای استعدادیابی، دوران کودکی و در بازه ۳ تا ۶ سالگی است. اما پس از این زمان شانس کشف استعدادهای افراد از بین نمیرود، چرا که استعدادها امری ذاتی هستند و میتوانند سالهای سال بهصورت نهفته باقی بمانند.
تاکید بر استعدادیابی در سنین کودکی تنها به این دلیل است که پدر و مادر هرچه زودتر از تواناییهای فرزندشان باخبر شوند و به این ترتیب، فرصت بیشتری برای فراهم کردن یک بستر مناسب در اختیار دارند. با این حال، استعدادیابی در سنین نوجوانی و جوانی در کیفیت آینده فرزندتان تاثیرگذار است، چرا که اگر ظرفیتهای ذهنی منحصربهفرد فرزندتان را بشناسید میتوانید در انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل آینده راهنماییهای بهتری در اختیار او قرار دهید.
استعدادیابی نوجوانان و جوانان معمولا در دوره دبیرستان (یعنی زمان انتخاب رشته) و سپس زمان انتخاب رشته دانشگاه مطرح میشود. با استفاده از روشهای مختلف میتوان به استعدادهای نهفته نوجوان پی برد و او را در مسیر موفقیت سوق داد. چه دختران و پسرانی که بدون هیچ زمینه فکری وارد رشتهای شده و بعدها از انتخابشان پشیمان شدهاند. برای جلوگیری از این مساله، متخصصان روشهایی را برای کشف استعداد نوجوانان، سنجش مهارتها، علایق و انتخاب مسیری متناسب با ویژگیهای فردی مشخص کردهاند. پس با کمی تامل در این دوره حساس میتوانید آیندهای روشن را برای خود و فرزندتان رقم بزنید.
آینده شغلی نوجوانان را تضمین کنید
دورهی نوجوانی یکی از مهمترین دورههای زندگی هر فرد است که بسیاری از ابعاد مهم شخصیتی و زندگی در این زمان پایهگذاری میشوند. فرد کمکم از دوران کودکی پا را فراتر گذاشته و قدم به دنیایی میگذارد که با مسائل جدید و جدیتری روبهرو میشود. او کمکم به انتخابهای مهم و تاثیرگذار زندگیاش میرسد و باید تصمیمهایی بگیرد که آیندهی او در بزرگسالی را تحت تاثیر قرار میدهند.
کشور ما دسترسی همه نوجوانان به تحصیل رایگان را فراهم کرده است و اکثر کودکان و نوجوانان میتوانند مراحل تحصیلی را به راحتی پشت سر بگذارند و خود را برای زندگی آینده آماده کنند. در این میان، خانوادهها بهعنوان اولین پایگاه آموزشی نوجوانان وظیفه دارند از همان سالهای اولیه بسترهای مناسبی برای آینده شغلی فرزندان خود فراهم سازند، کودکان و نوجوانان را تشویق کنند که کشف کنند، بپرسند، درگیر شوند و با هم کار کنند و باهم بیاموزند. تمام اینها تاثیر انکار ناپذیری برای آینده شغلی آنها خواهد داشت.
درصورتی که روی مهارتها و دانشافزایی تمرکز کنیم، در آینده براساس موقعیت شغلی یا اجتماعی میتوانیم درآمد بالایی کسب کنیم (به کمک مشاوره تحصیلی و مشاوره شغلی). حال اگر این سرمایهگذاری را زودتر انجام دهیم، تاثیر مثبت آن بیشتر خواهد شد.
روش های کشف استعداد نوجوانان کدام ها هستند؟
یکی از مهمترین کارها برای پیدا کردن استعداد در فرزندمان این است که راههای کشف استعداد را بدانیم. در ادامه شما را با چند مورد از این راهها که به شما و نوجوان درکشف استعداد کمک میکند آشنا میکنیم :
-
به دنبال هدایت درونی باشید
یکی از مهمترین و بهترین کارهایی که برای استعدادیابی نوجوانان انجام میشود توجه به نیروهای درونی است که فرد را به سمتوسوی خاصی هدایت میکند.
-
کودکی خود را بررسی کنید
به دوران کودکی خود برگردید. دقت کنید در آن دوران چه علایقی داشتهاید. علاقههای هر فرد در دوران کودکی میتواند هدایتگر خوبی برای کشف استعدادش باشد. به همین دلیل لازم است کمی در گذشته جستجو کنید، بیشتر در چه اموری موفق بودهاید؟ انجام چه کارهایی بیش از همه شما را به وجد میآورده است؟
-
مهارت خودآگاهیتان را بالا ببرید
یکی از مهارتهای مهم زندگی خود آگاهی است؛ خود آگاهی میتواند به شما کمک کند تا متوجه شوید در چه زمینههایی استعداد دارید. افراد خودآگاه بینش بالایی در مورد خودشان دارند، میدانند در زندگیشان چه هدفهایی دارند و با علایق و سلایق خود آشنا هستند .
اگر در زمینهای احساس ضعف میکنید، مطالعه کتابهای خودیاری و مراجعه به یک روانشناس در بهبود این موضوع به شما کمک میکند.
-
معاشرت با دوستان و آشنایان را مدیریت کنید
کسانی که با شما در ارتباط هستند میتوانند به شما در تعیین استعدادهایتان کمک کنند؛ زیرا آنها شناخت کافی از شما دارند. معاشرت با کسی که دائما علایق دیگران را مسخره میکند و میخواهد شما را مطابق با سلیقه خود تغییر دهد به مرور زمان اعتماد به نفستان را کم میکند و باعث سرکوب استعدادهایتان میشود.
-
به مراکز روانشناسی معتبر و شناخته شده مراجعه کنید
بهترین کاری که والدین میتوانند انجام دهند تا استعداد های فرزند خود را کشف کنند این است که به یک مرکز روانشناسی معتبر مراجعه کنند و از یک روانشناس و یا مشاور کمک بخواهند .
روانشناسان در جلسات مشاوره به واسطه مصاحبه بالینی و انجام انواع تستهای هوش و شخصیت به نوجوانان کمک میکنند تا به بینش دقیقتری در مورد خود و توانمندیهای منحصربهفردی که دارند دست پیدا کنند.
بهترین روش برای استعدادیابی نوجوانان چیست؟
قبل از پرداختن به بهترین روش برای کشف استعداد نوجوانان، باید بدانید که علایق و اشتیاق با سرگرمی فرق دارد. منظور ما از علایق، سرگرمیها نیست. منظور ما از علایق، کشف علایق و توانمندیهای حرفهای است. علاقه به زبان ساده یعنی کاری که دوست دارید انجام دهید. با وارد شدن به این مسیر، شما عمیقا متعهد خواهید شد که کار خود را به نحو احسن انجام دهید.
ابتدا بهتر است به کشف فعالیتهایی که به کشف علایق کودکان و نوجوانان کمک میکند بپردازید. با انجام فعالیتهای زیر، میتوانید به فرزندتان کمک کنید تا علایق فردی خود را هر چه زودتر بشناسد و آیندهی درخشانتری برای خود رقم بزند.
-
به فرزندتان کمک کنید تا در مورد جهان و محیط اطراف خود چیزهای زیادی بیاموزد
بزرگترین مانع برای نوجوانی که به دنبال کشف علایق و استعدادهای خود است، نداشتن تجربه میباشد. بهعبارت دیگر هنوز بخشهای زیادی در زندگی وجود دارد که تجربه نکردهاند. شما به عنوان والدین نمیتوانید فرزندتان را به تجربه مستقیم برخی چیزها هدایت کنید، اما قطعا میتوانید از راههای مختلف به او کمک کنید. در نتیجه شما باید فرزندتان را به فعالیتهای مختلف وارد کنید و با درگیر کردن او در زمینههای متنوع، تجربیاتش را گسترش دهید. این کار باعث میشود نوجوان شما به خود اطمینان بیشتری داشته باشد و در بلند مدت، آمادگی لازم را برای پیدا کردن علایق خود بهدست آورد.
-
علایق منحصر به فرد فرزندتان را بشناسید
ممکن است فرزند شما در مورد انتخاب شغل آیندهی خود، سردرگم باشد. اگرچه انتخاب شغل از سنین کم کار آسانی نیست اما پیدا کردن علایق کودک، راهی عالی برای تعیین سرنوشت و مسیر شغلی آینده او است. برای یافتن تواناییها و علایق فرزندتان، باید سعی کنید او را در برنامههای مختلف و فعالیتهای فوق برنامه ثبت نام کنید. در عین حال باید به او اجازه دهید تا در مورد آیندهی خود تصمیمگیری کند. به این ترتیب میتواند علایق خود را کشف کند و در مسیر درست قرار بگیرد. نتیجهی این کار این است که فرزند شما در دراز مدت تجربه بیشتری خواهد داشت و میتواند علایق خود را شکوفا کند.
-
رهبر و الگوی فرزندتان باشید
بهترین راه برای الگوبرداری و ترغیب نوجوانان به یافتن علایق خود این است که از والدین خود پیروی کنند. به عنوان مثال، به جای شرکت نکردن در هیچ یک از فعالیتهای خارج از منزل، میتوانید به باشگاهها یا سازمانهایی بپیوندید که با علایق شما مطابقت دارند. اگر بتوانید علایق خود را به فرزندانتان نشان دهید، احتمال بیشتری وجود دارد که در فعالیتهای متناسب خود شرکت کنند یا حتی به علایق شما توجه نشان دهند.
-
به فرزندتان در یافتن شغل پاره وقت کمک کنید
شغل پاره وقت یک راه عالی برای مشارکت فرزند شما در شغلهای گوناگون است. هیچ ریسکی در امتحان کردن شغلهای پارهوقت وجود ندارد و در عین حال میتوانند به پیدا کردن اشتیاق و علایق فرزند شما نیز کمک کنند. این امر باعث میشود که نوجوان، علایق خود را در زمینههای تخصصی امتحان کند و بفهمد که به چه چیزهایی علاقه دارد. پیدا کردن علایق، به رشد و شکوفایی علایق نوجوان در آینده کمک میکند. در هر صورت ، شما باید فرزند خود را تشویق کنید که در کنار شغلهای پاره وقت، به تحصیلات خود نیز ادامه دهد.
-
به فرزندتان کمک کنید که از فعالیتهای فرهنگی لذت ببرد
اگرچه ممکن است بیربط بهنظر برسد اما شرکت در فعالیتهای فرهنگی هم میتواند به کودکان در یافتن شغل مورد علاقه خود کمک کند. استفاده از تجربیات فرهنگی در وهلهی اول به فرزند شما کمک میکند تا تشخیص دهد که از فرهنگهای مختلف لذت میبرد یا در محیطهای متمرکز بر مردم. علاوه بر این، تجربیات فرهنگی فرزند شما را در تماس با افراد مختلف و متنوع قرار میدهد که راه خوبی برای یافتن علایق محسوب میشود. فرزند شما میتواند با عضویت در گروههای فرهنگی، علایق گوناگون خود را تجربه کند و گامی مهم در جهت یافتن شغل مورد نظر خود بردارد.
-
یک مربی خوب برای فرزندتان پیدا کنید
پیدا کردن یک مربی برای تعیین اهداف و علایق فرزند شما بسیار مهم است. اگرچه میتوان این کار را به تنهایی هم انجام داد اما داشتن یک مربی، فرزند شما را در یک مسیر خاص و درست قرار میدهد. داشتن یک مربی خوب در زندگی به اندازهی داشتن هدف بسیار مفید است. علاوه بر این، یک مربی میتواند به فرزند شما کمک کند تا در مسیر خاص خود رشد کند و به او این امکان را بدهد که همه چیز را سریعتر و بهتر یاد بگیرد. یک مربی همچنین میتواند به تعیین نقاط قوت فرزندتان کمک کند و شما را در مورد نحوه کمک به او راهنمایی کند.
-
به فرزندتان اجازهی تصمیمگیری بدهید
شاید به عنوان والدین برایتان سخت باشد که به فرزند خود اجازه دهید برحسب علایق خود برای آیندهاش تصمیم بگیرد. با این حال نوجوان شما همان کسی است که باید تصمیم بگیرد چه چیزی را دوست دارد و از چه چیزی لذت نمیبرد. بهترین راه برای انجام این کار این است که بهجای اینکه فرزند خود را مجبور به انجام فعالیت یا کاری کنید، به او اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد در چه فعالیتهایی شرکت کند و راه خود را انتخاب نماید. شاید در ابتدا مخالف تصمیمگیریهای فرزندتان باشید یا از او ناراحت شوید اما در نهایت این فرزند شما است که متوجه میشود از راهی که انتخاب کرده است لذت میبرد یا خیر. در نهایت مطمئن باشید که فرزندتان قدردان شما خواهد بود و میتواند هدف ایدهآل و مسیر شغلی خود را تعیین کند.
-
چشم انداز مناسبی ترسیم کنید
تعیین چشم انداز و مسیر دقیق به فرزند شما کمک میکند که هدفگذاری مطلوبی داشته باشد. وقتی نوجوان از آیندهی خود چشم انداز زیبایی تعریف کند، به سمت رشد و شکوفایی پیش خواهد رفت. به عنوان مثال، اگر فرزند شما از یک فعالیت خاص یا فوقبرنامه لذت میبرد، می توانید فعالیتهای مشابه یا مسیر شغلی احتمالی را برای او ترسیم کنید. این کار موجب میشود که فرزندتان از منفیگرایی دور شود و با اشتیاق فراوان برای دستیابی به خواستههایش تلاش کند.
-
فرزندتان را به چالش بکشید
اجازه دادن به نوجوان برای مشارکت در فعالیتهای مختلف، برای کشف علایق کافی نیست. در حالی که برخی افراد ممکن است در اوایل کار، هدف خود را پیدا کنند اما این فرصت برای بسیاری از افراد پیش نمیآید. بنابراین شما باید فرزند خود را تشویق کنید تا فعالیتهای دیگری را نیز امتحان کند و روشهای جدیدی برای لذت بردن از آنها کشف نماید. به عنوان والدین میتوانید فرصتهای جدیدی پیش روی فرزندتان قرار دهید و به او کمک کنید تا هر زمان که میتواند به گروههای جدید بپیوندد. تا زمانی که نوجوانان را با امتحان کردن چیزهای جدید به چالش بکشید، آنها به کشف علایق بالقوه خود ادامه میدهند.
-
به مراکز روانشناسی معتبر مراجعه کنید
اصولیترین اقدامی که برای کشف استعدادها در سنین نوجوانی و جوانی میتوانید انجام دهید مراجعه به یک روانشناس معتبر و دریافت خدمات مشاوره است. روانشناسان در جلسات مشاوره به واسطه مصاحبه بالینی و انجام تست های هوش و شخصیت به مراجعین خود کمک میکنند تا به بینش دقیق تری در مورد خود و توانمندی های منحصر به فردی که دارند دست پیدا کنند.
تست های استعدادیابی آنلاین نوجوانان
یافتن استعدادها کار سادهای نیست. به همین منظور تستهای مختلفی برای کشف و شناخت استعدادها طراحی شدهاند تا شما بتوانید از طریق این تستها به استعدادهای نهفتهی خود پی ببرید.
در ادامهی مطلب به معرفی آزمون های استعدادیابی نوجوان پرداختهایم، به یاد داشته باشید که این آزمونها دستورالعملهای خاصی دارند و بهتر است در مراکز معتبر انجام شوند:
-
تست استعدادیابی جانسون اوکانر
تست استعدادیابی جانسون ۱۲ نوع استعداد را میسنجد. این استعدادها شامل استعداد کار با انگشتان، استعداد تجسم فضایی و درک ساختارها، استعداد موسیقی و تشخیص صدا، استعداد ایدهپردازی، استعداد تشخیص و تفکیک رنگها، استعداد استدلال و تحلیل، استعداد کار کردن با اعداد، استعداد سیلوگرام، استعداد حافظه طراحی، استعداد استقرایی، استعداد آیندهنگری و استعداد خواندن سریع هستند. این تست یکی دیگر از روش های کشف استعداد نوجوانان است.
-
تست استعدادیابی هالند
یکی از روش های کشف استعداد نوجوانان تست شخصیت شناسی هالند است که مستقیما به شما کمک میکند سمت شغل مورد نظرتان بروید. این آزمون شما را با ۶ مولفه شغلی میسنجد. نحوه برگزاری این آزمون از طریق ۴۸ کار عملی مشخص انجام میشود که در نهایت میزان تناسب شما با هرکدام از این کارها مشخص میشود.
-
استعدادیابی به شیوه هوارد گاردنر
تست هوش گاردنر با وجود صرفا یک نوع هوش مخالف است و طبق نظر سازنده این آزمون، ۸ نوع هوش وجود دارد که عبارتند از: هوش منطقی ریاضی، هوش زبانی، هوش موسیقیایی، هوش بدنی، هوش طبیعی، هوش بین فردی و هوش درون فردی. هرکدام از انواع هوش که در این آزمون مد نظر است، میتواند مناسب یک رشته تحصیلی خاص باشد. بنابراین یکی از روشهای کشف استعداد نوجوانان تست هوش چند گانه گاردنر است.
-
تست شخصیتشناسی mbti
تست شخصیتشناسی mbti از شناختهشدهترین تست روانشناسی شخصیت است که توسط کاترین بریگز و ایزابل مایرز طراحی شده است.
آزمون MBTI با سنجیدن ۴ صفت کلیدی نوجوان به شما کمک میکند متوجه شوید شخصیتتان مناسب چه نوع رشته و شغلی است. شما بعد از پاسخ دادن به سوالات آزمون، یک کد ۴ حرفی به عنوان نتیجه آزمون به دست خواهید آورد که توسط آن، میتوانید صفات شخصیت و استعدادهایتان را تحلیل کنید.
یکی از مهمترین تفاوتهای تست های روانشناسی استعدادیابی با سایر آزمونهای شخصیت شناسی در این است که بعد از آزمون، یک تحلیل دقیق و حرفهای روی آزمون انجام میشود. به این ترتیب نوجوان برای تصمیمگیری اطلاعات مناسبی در دست خواهد داشت.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم روش های استعدادیابی در نوجوانان را با هم مرور کنیم. اگر نوجوان هستید یا نوجوانی در خانه دارد، حتما برای استعدادیابی او وقت بگذارید، چرا که آیندهی او در گرو کشف شدن استعدادهایش است.
خوشبختانه مراکز استعدادیابی کودک و نوجوان در تهران و شهرستانها فعالیت دارند و دیگر برای کشف استعداد نوجوانها با مانعی مواجه نیستید. اگر سوالی در این زمینه ذهنتان را مشغول کرده، از ما بپرسید، مشاروان بینش نوین در اسرع وقت پاسخ خواهند داد.
2 پاسخ
مرسی کلی کمک کرد بم
عالی .عالی