این ایده که «هر کسی می تواند هر کاری را انجام دهد» اشتباه است. روش کشف استعداد باید متناسب با شرایط کودک و توانایی های او باشد. جمله صحیح این است که «همه قادر به انجام کاری مفید برای جامعه هستند». استعداد به عنوان ویژگی های روانشناختی فردی یک انسان تفسیر می شود که شرایط انجام موفقیت آمیز یک فعالیت خاص است. در این مطلب با 15 تا از روش های کشف استعداد آشنا می شوید.
امروزه شیوه های متعددی برای کشف انواع استعداد وجود دارد. از جمله ی این شیوه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تست استعدادیابی کلیفتون
- تست (آزمون) استعدادیابی گاردنر
- (تست) استعدادیابی اوکانر
- آزمون (تست) هوش استاندارد بین المللی
اهمیت کشف استعداد برای کودکان
هر پدر و مادری دوست دارد فرزندش بتواند در این زندگی خود را بشناسد، شغلی به دلخواه خود پیدا کند، به فردی موفق تبدیل شود. بسیاری از آنها تمام تلاش خود را برای رشد کودک از دوران کودکی انجام می دهند. برای اینکه چنین رویکردی حداکثر سود را به همراه داشته باشد، لازم است توانایی های کودک را در اسرع وقت شناسایی کرده و آنها را توسعه دهید. برای این کار والدین باید بدانند که فرزندانشان چه تمایلی دارند و در چه سنی این تمایلات خود را نشان می دهند.
در اینجا وظیفه اصلی شما به عنوان والدین این است که ابتدا اهمیت روش های کشف استعداد را درک کنید. سپس علایق و استعدادهای فرزندتان را بشناسید و به راهنمایی او در راه درست ادامه دهید.
موثرترین راه برای کشف استعدادهای فرزندتان این است که او را در فعالیت های مختلف درگیر کنید.
شروع کشف استعداد از چه سنی بهتر است؟
هر کودکی از بدو تولد دارای ویژگی های خاصی از بدن و سیستم عصبی خود است. کودکان به طور شهودی احساس می کنند که در کدام فعالیت موفق هستند تا با آسان ترین راه به نتایج بالا دست یابند. آنها با اشتیاق در این زمینه تسلط پیدا می کنند، انتخاب روشنی انجام می دهند. این گزینش در انتخاب حرفه را «گرایش» می گویند. گرایش ها معمولاً در سنین 4-5 سالگی دیده می شوند. اما بدانید که خلاقیت تنها در 10-15٪ موارد به وضوح آشکار می شود. بدانید که شناسایی، کشف استعداد در کودکان و حمایت به موقع استعدادهای کودکان پیش دبستانی بسیار مهم است.
آشنایی با روش های کشف استعداد کودکان
برای آشنایی با روش کشف استعداد و روش های روز آن، ادامه مطلب را بخوانید.
صنایع دستی
خلاقیت کودکانی که به هنر علاقمند هستند زودتر از دیگران خود را نشان می دهد. معمولا بین 3 تا 5 سالگی گرایش به هنر قابل مشاهده است. آنها برای مدت طولانی و با لذت مشغول طراحی، مدل سازی، نقاشی و کاردستی هستند.
مهم است که چنین کودکانی را با خلاقیت مشترک آشنا کنیم، نمایشگاه های خانگی برگزار کنیم. حتما از موزه هنرهای زیبا دیدن کنید، آثاری از نقاشی های معروف را به کودک خود نشان دهید.
موسیقی
واکنش عاطفی به موسیقی، حرکت با ریتم در این کودکان دیده می شود. آنها به راحتی می توانند ملودی شنیده شده را بازتولید کنند. آهنگ را از اولین نت ها تشخیص می دهند. نحوه کشف استعداد در موسیقی، باید زیر نظر مربی موسیقی و نوازنده یا خواننده مجرب باشد. نباید به هر کسی یا آموزشگاهی برای استعداد سنجی کودکان در رشته موسیقی، مراجعه کرد.
اگر فرزند شما این ویژگی ها را دارد، او را با موسیقی کلاسیک آشنا کنید. با هم به کنسرت، اپرا و باله کودکان بروید. اسباب بازی های موزیکال بگیرید. وقتی کودک شما بزرگ شد، نرم افزار ساخت موسیقی را روی رایانه خود نصب کنید. و البته فرزندتان را به مدرسه موسیقی ببرید.
نمایش
این کودک از حرکات، رفتار، صداهای شخصیت های مورد علاقه تقلید می کند و وقتی در مورد چیزی صحبت می کند، سعی می کند واکنش خاصی را در شنونده برانگیزد. در واقع دوست دارد در مقابل تماشاگران اجرا کند. بازی های کشف استعداد در رشته نمایش، برای کودکان جذاب تر و هیجان انگیز تر است.
وظیفه والدین مراقبت از موسیقی کلاسیک، پاپ، اپرا، جاز یا سنتی ایرانی، آموزش مدلسازی و طراحی، سازماندهی نمایش های خانگی، بازدید از تئاتر است. همه اینها باید در مجموعه وجود داشته باشد. چرا که نمایش مادر همه ی هنرهاست.
گرایش های ورزشی
استعداد سنجی کودکان در رشته های ورزشی، رایج تر و مرسوم تر از دیگر رشته هاست. رقصنده‌ها، ژیمناست‌ها، شناگران و اسکیت بازان مشهور اولین گام‌های حرفه‌ای خود را در سن ۴ تا ۵ سالگی برداشتند.
اگر کودک شما: پر انرژی؛ با هماهنگی خوب، انعطاف پذیری، قدرت، چابکی، استقامت متمایز می شود؛ همچنین ترسی از افتادن ندارد، یا دوست دارد ورزش کند، در مسابقات شرکت کند. همینطور می تواند پشتکار رشک برانگیزی از خود نشان دهد، اسکیت سواری یا طناب زدن را یاد بگیرد او را در این موقعیت ها قرار دهید.
علایق فنی
بازی های خلاقانه کودکان که شما را متوجه علایق فنی کودک کنند، کم نیست. اگر کودک شما به اسباب بازی های تعمیرات و ابزار یراق علاقه بیشتری نشان می دهد، ممکن است استعداد او در رشته های فنی باشد. یا اگر کودکتان علاقه به باز کردن ماشین ها و دستگاه ها دارد، می توانید استعداد سنجی کودکان رشته فنی را برای او انجام دهید. ممکن است در سنین پیش دبستانی یا بالاتر متوجه آنها شوید. چنین کودکی:
ترجیح می دهد با ماشین های اسباب بازی؛ بازی کند. مدل های جدیدی از قطعات موجود را مونتاژ می کند. معمولا ماشین و وسایل نقلیه و انواع تجهیزات را روی کاغذ می‌کشد. او دوست دارد در کار تعمیر به پدرش کمک کند.
رشد استعداد در نوزادان گاهی نیاز به فداکاری دارد. برای محافظت از تکنسین خانه خود، یک جعبه ابزار کودک بخرید، یک تلفن خراب را اهدا کنید و فرزند خود را از کلاس 1 در یک کلاس فنی ثبت نام کنید.
توانایی های ریاضی
تمایل آشکار کودک به علم در دوره راهنمایی یا دبیرستان آشکار می شود. بنابراین روانشناسان نسبت به برچسب زدن زودهنگام به کودکان هشدار می دهند. با این حال، شواهدی مبنی بر توانایی کودک در ریاضی ممکن است به شرح زیر باشد:
- علاقه به محاسبه و اندازه گیری
- درک و حفظ آسان علائم، نمادها
- حل مسائل دشوار با توجه به سن، مثال ها
- توانایی خواندن ساعت و تقویم حتی قبل از مدرسه
- منطق و خلاقیت، علاقمند به حل پازل
- توانایی مقایسه اشیاء و طبقه بندی آنها بر اساس معیارهای مختلف
بازی‌هایی که منطق، تفکر انتزاعی و همچنین معرفی اعداد و اشکال هندسی را توسعه می‌دهند، به فرزند شما کمک می‌کنند تا در فرمول‌ها و قضایا تسلط پیدا کنند. گرفتن مشاوره کودک می تواند به شما برای مدیریت درست استعدادهای کودکان و نوجوانان هم کمک کند. در صورتی که فکر می کنید رشد کودکتان عقب افتاده، شاید دلیل آن محیط خانه و اتفاقات درون آن باشد. مشاور کودک در اینگونه از مسائل بهترین کمک را به شما می کند.
توانایی ذهنی
گرایش نسبت به تاریخ، فیزیک، زیست شناسی یا شیمی اغلب در دوران نوجوانی ظاهر می شوند. استعداد احتمالی یک کودک برای علم توسط: کنجکاوی؛ حافظه عالی؛ علاقه به یادگیری؛ مشاهده؛ توانایی تمرکز بر فعالیت های فکری برای مدت طولانی؛ به اجرا درآوردن آزمایش ها؛ عشق به خواندن دانشنامه پدیدار می شود.
برای فعال بودن، فرزندتان را به حل تکالیف جالبی دعوت کنید که نیازمند تجزیه و تحلیل کامل موقعیت و انعطاف پذیری تفکر هستند. بازی هایی انجام دهید که توجه داوطلبانه را توسعه می دهد، تخمین را آموزش می دهد و استراتژی های موثر ایجاد می کند.
توانایی رهبری
توانایی سازمانی یک کودک در دوران راهنمایی خودشان را نشان می‌دهند. زیرا کودکان تازه یاد می گیرند که ارتباط برقرار کنند، با تیم تعامل کرده و دوست پیدا کنند.
شما می توانید در مورد وجود تمایلات رهبری در کودک خود فکر کنید اگر: مستقل است؛ به سرعت با یک موقعیت غیر معمول سازگار می شود. در بین همسالان خود محبوب است؛ دوست دارد دیگران را رهبری کند؛ می داند چگونه بدون مجادله دیگران را متقاعد کند.
به کودک وظایف مسئولیت پذیر بدهید، ابتکار عمل او را تحسین کنید. در یک موقعیت درگیری، با هم به دنبال مصالحه باشید. مطمئن شوید که اخلاق درست را به پسر یا دختر خود القا می کنید.
استعداد ادبی
استعداد ادبی بسیار دیر خود را نشان می دهد. ممکن است در نوجوانی یا بزرگسالی اتفاق بیفتد. با این حال، برخی از پیش نیازها را می توان از قبل در کودکان پیش دبستانی مشاهده کرد. این شامل: عشق به کتاب؛ واژگان گسترده؛ علاقه به نوشتن داستان ها، سرودن شعرهای بداهه و ذهن فانتزی غنی است.
در اینجا کودک را تشویق کنید تا خودش یک افسانه بیافریند، با هم کتاب های جالب بخوانند، با کلمات و قافیه بازی کنند. در این دوران می توانید به آنها بیاموزید که به شیوه ای اصیل فکر کنند و با فعالیت های مختلف آزادانه خود را ابراز کنند.
روش های فرعی
امروزه فرصت های رشد توانایی های کودکان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. علاوه بر ورزش کلاسیک و موسیقی اکنون می توانیم با رشته های مختلفی از کدنویسی، کارگاه ربات گرفته تا یوگای کودکان مواجه شویم. ممکن است بخواهید فرزندتان در این دوره های محبوب شرکت کند و خودش را ارتقا دهد.
در اینجا چهار روش فرعی برای کشف استعداد را با شما در میان می گذاریم:
- قبل از ثبت نام او در یک دوره آموزشی، همیشه نظر او را بپرسید. تغییر مکرر دوره ممکن است پایدار به نظر نرسد، اما این یک فرآیند آزمون و خطا است.
- تا حد امکان به او تنوع بدهید تا بتواند زمینه ای را که استعداد و علاقه بیشتری به آن دارد انتخاب کند. اسباب‌بازی‌های یکنواخت، مانند پازل، اسباب‌بازی‌های مهارتی، یا مواد نقاشی به جای ماشین‌ها.
- بگذارید اشتباه کند. وقتی مرتب از اشتباهات انتقاد می کنید، حتی اگر استعداد داشته باشد، ممکن است اعتماد به نفس خود را از دست بدهد. پس سعی کنید بیشتر دلگرم کننده باشید.
- مقایسه متاسفانه در فرهنگ ما رایج است و انگیزه دهنده محسوب می شود، اما اینطور نیست. زمانی که کودک با احساس بی کفایتی دست و پنجه نرم می کند، تقریباً غیرممکن است که خود را بهبود بخشد.
رابطه ی تست هوش و کشف استعداد کودکان
تست هوش برای درک بهتر عملکرد تحصیلی از یک کودک و ارزیابی نیازهای دانش آموز انجام می شود. بسته به نوع آزمون هوش برگزار شده، ممکن است اطلاعات مهمی در مورد نحوه رویکرد دانش آموزان به حل مسئله ارائه دهد.
جهت دهی علاقه کودکان با تست استعدادیابی
تست علاقه یک تست روانسنجی است که توانایی های کودک را از زوایای مختلف تخمین می زند. تست استعدادیابی کودک و نوجوان طیف وسیعی از توانایی ها و تمایلات موجود در یک فرد را متمایز می کند. این به یک نمایه فردی برای درک جنبه های در حال تغییر، نقاط قوت و زمینه هایی که نیاز به حمایت و بهبود دارند، می دهد.
روش های کشف استعداد چقدر اعتبار دارد؟
آزمون های کشف استعداد به کودک کمک می کند تا شایستگی های کلی را که در حال توسعه هستند درک کند. بنابراین والدین و مربیان می توانند آنها را بر این اساس برای کشف گزینه های مختلف راهنمایی کنند.
امروزه بسیاری از مراکز پیش‌دبستانی و مدارس و سازمان‌های دانشگاهی برای هدایت علایق کودکان، از آزمون های کشف استعداد استفاده می کنند. چرا که این آزمون ها خطوط کلی از گرایش زمینه ای کودکان را به وضوح نشان می دهد.
ما در این محتوا راه های شناخت استعداد را به طور خلاصه مرور کردیم. در آخر بدانید که هدف شما هدایت کودک به رشته هایی که ترجیح می دهید نیست، بلکه کشف پتانسیل های اوست. یک راهنمای خوب مثل شما تنها چیزی است که او برای ترسیم مسیر خود به آن نیاز دارد. بزرگترین سود برای آینده کودکی که می تواند خودش انتخاب کند، استقلال و اعتماد به نفسی است که به همراه دارد. برای رسیدن به این مرحله از کمک یک مرکز مشاوره کمک بگیرید.
