استعداد چیست؟
استعداد واژه‌ای است که در زبان روزمره زیاد به کار می‌رود، و اغلب مردم به هنگام شنیدن آن به نشانه موافقت و فهم معنای واژه سر تکان می‌دهند. در بسیاری از موارد، استعداد ممکن است مترادف “هوش” یا در حوزه‌های دیگر به معنای توانایی بالای هنری یا ورزشی باشد. استعداد در فرهنگ لغت به عنوان یک توانایی طبیعی تعریف شده است. قوه‌ای مادرزادی که خداوند به افراد داده است و فرد باید آن را توسعه دهد تا بتواند در آن سودمند باشد. به استعداد توانایی بالقوه نیز می‌گویند که نیاز دارد به شکوفایی برسد.
یکی از اساتید دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید: وقتی از کلمه استعداد استفاده می‌کنم، منظورم سرعتی است که شما با تلاش بهتر می‌شوید. سرعتی که در فوتبال بهتر می شوید استعداد شما در فوتبال است. سرعتی که در ریاضیات بهتر می‌شوید استعداد ریاضی شماست. من کاملاً معتقدم – و نه همه، اما فکر می‌کنم اکثر مردم معتقدند – که تفاوت‌هایی در استعداد بین ما وجود دارد: اینکه همه ما به یک اندازه با استعداد نیستیم.
این تعریف از استعداد به ما امکان می‌دهد پیشرفت را محصول همزمان عنصری ذاتی به همراه تلاش بدانیم. ممکن است با سرعت کمتری در حال پیشرفت باشیم، اما همچنان می‌توانیم با تلاش پیشرفت کنیم.
دانشمندان کماکان در حال تحقیق و توسعه معنا و مفهوم استعداد هستند. اما اکثر آنها بر این نکته هم عقیده‌اند که استعداد قوه‌ای است درونی در افراد که نیاز به تلاش برای پرورش و شکوفایی دارد.
استعدادیابی چیست؟
همانطور که از عنوان آن پیداست، فرآیند استعدادیابی به دنبال شناخت استعدادهای افراد در زمینه‌های مختلف است. استعدادیابی به روش‌های متنوعی انجام می‌شود که شامل انواع مختلفی از جمله استعدادیابی ژنتیکی، تست‌های استعدادیابی و همچنین آزمون‌هایی در راستای شناخت ظرفیت‌های افراد می‌باشد. استعدادیابی به افراد کمک می‌کند بتوانند در مسیر توانایی‌های خود حرکت کرده و به این ترتیب موفقیت و پیشرفت بیشتری در زندگی خود کسب کنند. همچنین تست‌ها و آزمون‌های استعدادیابی می‌تواند در روند استخدام افراد در شرکت‌ها کمک‌کننده باشد تا کارفرماها بتوانند افراد توانا در زمینه‌های مختلف را انتخاب کنند.
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که استعدادیابی ژنتیکی چیست. در این روش که معمولا برای استعدادیابی در کودکان استفاده می‌شود، با شناسایی ژن‌های افراد، توانمندی‌های خاص آنها شناسایی شده و به این ترتیب به خانواده‌ها کمک می‌کند بتوانند محیطی متناسب با این توانمندی‌ها فراهم کرده تا کودکان آنها در این محیط به پرورش استعدادهای خود بپردازند.
تست‌های مختلفی با هدف استعدادسنجی در افراد وجود دارد که می‌توان از میان آنها به تست استعدادیابی اوکانر و تست استعدادسنجی کلیفتون اشاره کرد. علاوه بر استفاده از این دسته تست‌ها برای شناسایی افراد با توانمندی در حیطه‌های خاص، هر فردی می‌تواند از تست استعدادیابی اوکانر آنلاین و همچنین تست استعدادسنجی کلیفتون که بر روی وبسایت‌ها موجود است، استفاد کرده و توانمندی‌های خود را شناسایی کند.
فواید استعدادیابی چیست؟
استعدادیابی فوایدی هم برای فرد و هم برای جامعه دارد. با انجام فرآیند استعدادیابی در افراد، می‌توانید اعتماد به نفس آنها را افزایش داده و به این ترتیب، افرادی با روان سالم‌تر در جامعه داشته باشید. همچنین استعدادیابی موجب می‌شود افراد در مسیر درست خود قرار گرفته و در نتیجه کارهای محوله به خود را به بهترین شکل انجام دهند. طی این روند در هر تیم، گروه و یا سازمانی باعث خواهد شد کیفیت انجام کارها بالاتر رفته و افراد از لحاظ روانی نیز سالم‌تر باشند.
انتظار می رود با انجام استعدادیابی از دوران کودکی بتوانید:
- استعداد و مهارت کودکان را زودتر بشناسید
- اعتماد به نفس و انگیزه را در کودکان افزایش دهید
- رقابت پذیری را افزایش دهید
- آنها را به اوج عملکرد در دوران طلایی رسانده
- در هنگام دستیابی به اوج عملکرد به شکوفایی در زندگی‌شان برسند
همچنین با انجام تست استعدادیابی نوجوانان، انرژی و توان نوجوانان در مسیر توانایی‌های آنها قرار گرفته و به این ترتیب آنها خواهند توانست مسیر تحصیلی و شغل آینده خود را با اطمینان بیشتری انتخاب کنند.
استعدادیابی شغلی
یافتن شغل مناسب و متناسب با علایق افراد، همواره از دغدغه‌های بسیاری از مردم و همچنین کارفرمایان است. هنگامی که شخص در جایگاه شغلی متناسب با علایق و توانایی‌هایش قرار می‌گیرد، خواهد توانست با سرعت بیشتری مسیر پیشرفت شغلی را طی کند. همچنین این امر به سود کارفرمایان خواهد بود، چرا که فرد مورد نظر با دقت و علاقه بیشتری شغل خود را پیگیری کرده و در ارتقای سطح شرکت و سازمان مطبوع خود موثر خواهد بود.
استعدادیابی شغلی معمولا به وسیله انجام تست‌هایی در این زمینه انجام می‌شود. گرچه می‌توان از تست‌های استعدادیابی عمومی مانند اوکانر یا کلیفتون نیز در این زمینه استفاده کرد، با این حال تست‌های استعدادیابی مختص یافتن شغل مناسب نیز وجود دارد. یکی از معروف‌ترین این تست‌ها، آزمون کدهای هالند است که توسط جان هالند، روانشناس آمریکایی طراحی شده است. آزمون هالند با سنجش شش تیپ شغلی در افراد، به آنها کمک می‌کند تا محیط شغلی متناسب با شخصیت و علایق خود را شناخته و بهتر بتوانند به انتخاب شغل خود دست بزنند. این شش دسته عبارتند از: واقع‌گرا، جستجوگر، هنری، اجتماعی، مدیریت، قراردادی.
استعدادیابی ورزشی چیست؟
استعدادیابی ورزشی جستجویی است برای ورزشکاران جوان با پتانسیل تبدیل شدن به ورزشکاران نخبه. همچنین در پروسه استعدادیابی ورزشی به باشگاه‌ها و فدراسیون‌هایی با بودجه محدود، فرصتی برای انتخاب درست ورزشکار داده می‌شود. معمولا فرآیندهای استعدادیابی ورزشی از سنین پایین شروع می شود تا اطمینان حاصل شود که فرد 10 سال (یا 10000 ساعت) تمرین را دریافت می کند که به اتفاق بسیاری نظریه‌پردازان به عنوان یک ضرورت در مسیر نخبه‌گرایی شناخته می‌شود. یافتن این جرقه استعداد می تواند دشوار باشد، به همین دلیل است که بسیاری از تصمیمات در مورد بازیکنان در مورد ویژگی‌های فیزیکی یا موفقیت عملکرد آنها در آن زمان خاص گرفته می‌شود. مهم است که اصول و مبانی ایجاد مهارت های روانی و فنی را درک کنیم تا بازیکنان بتوانند در محیط توسعه پیشرفت کنند.
استعدادیابی کودکان
هر کودکی با استعداد ذاتی متولد می‌شود که به مرور زمان نیاز دارد تا شناخته و شکوفا شود. والدین و معلمان می توانند در استفاده از استعدادهای خفته کودکان در سنین پایین نقش مهمی بازی کنند. همانطور که کودکان رشد می‌کنند و توانایی‌های درونی خود را درک می‌کنند، اعتماد به نفس آنها افزایش یافته و به آنها در رشد و رشد شناختی مناسب کمک می‌کند.
در واقع، برای والدین لذت بخش است که می‌بینند بچه های کوچکشان شکوفا می‌شوند و مهارت ها و علایق خود را تقویت می‌کنند. اما همیشه برای کودکان آسان نیست که بدانند استعدادهای واقعی آنها در کجا نهفته است، به خصوص زمانی که این روزها گزینه ها بسیار زیاد و متنوع هستند.
استعدادیابی یک فرآیند مداوم است. استعداد با میزان پیشرفت در موقعیت آموزشی اندازه گیری می‌شود. محققان مختلف نشان داده‌اند که می‌توان استعدادیابی را به سه مرحله طبقه‌بندی کرد. مرحله اول: استعدادیابی در سنین زیر 10 تا 12 سال است. مرحله دوم: مرحله استعدادیابی باید بین 13 تا 16 سالگی انجام شود. مرحله سوم: افراد منتخب در نهایت به برنامه‌های نخبگان نوجوانان هدایت می شوند.
استعدادیابی نوجوانان
استعدادیابی در نوجوانان بر این تمرکز دارد که آنها نقاط قوت، مهارت‌ها و استعدادهای خود را بشناسند و درک کنند. برنامه‌های استعدادیابی در نوجوانان، مسیری متفاوت از استعدادیابی برای کودکان دارد. سازمان های آموزشی به همراه والدین به نوجوانان کمک می‌کنند که در زندگی توانمند شده تا زندگی خود را با شناسایی و تشخیص خود تغییر دهند. توسعه مهارت‌ها، افزایش اعتماد به نفس و ارزش فردی نوجوانان و همچنین ایجاد بینش در مورد شغل آینده از اهداف استعدادیابی در نوجوانان است. هدف استعدادیابی نوجوانان طیف وسیعی از نوجوانان 9 تا 23 ساله را در برمی‌گیرد.
استعدادیابی بزرگسالان
گرچه اکثر نظریه‌ها و برنامه‌های استعدادیابی در کودکی و نوجوانی اجرا می‌شود، بسیاری از بزرگسالان نیز به دلیل عدم علاقه به شغل و مسیر زندگی خود، اشتیاق به شناخت و شکوفایی استعدادهای خود دارند. ممکن است این امر در نگاه اول سخت و غیرممکن به نظر برسد، اما مانند هر کار دیگری، با تمرین، تلاش و استمرار جست و جو می‌توان در سنین بزرگسالی نیز به شناخت و پرورش استعدادها دست یافت.
راه‌های استعدادیابی
تصور شما از خودتان بسیار پیچیده است. مشابه اینکه شما نمی‌توانید بینی خود را ببینید، ممکن است اغلب نسبت به چیزهایی که در آنها بهترین هستید مطلع نباشید. شناسایی استعدادهای درخشان شما می تواند واقعاً سخت باشد و آنها اغلب در جایی هستند که انتظارش را ندارید. حتی ممکن است در کارهایی که خود را در آنها بد می‌دانید بسیار خوب باشید. اغلب افراد در اولین قدم به تست‌های آمادۀ استعدادیابی رجوع می‌کنند، که گرچه جزو راه‌های ممکن است اما تنها راه نیست. در زیر به چند قدم مهم در راه یافتن استعدادها اشاره می‌کنیم.
- ذهن خود را به روی همه راه ها باز کنید.
- به گذشته خود نگاهی بیندازید.
- ببینید چه چیزهایی شما را خوشحال می‌کند.
- آنچه را که در آن مهارت دارید ارزیابی کنید.
- به زمان‌هایی که موفق بودید فکر کنید.
- داستان زندگی خود را بنویسید.
- پرس و جو کن. سایر افراد ممکن است راحت تر ببینند که شما در چه چیزی مهارت دارید.
- زمان را برای چیزهای جدید باز کنید.
- مهارت های موجود خود را ارتقا دهید.
- چیزهایی را امتحان کنید که قبلا هرگز امتحان نمی‌کردید.
- برای گسترش تجربیات خود سفر کنید.
با مراجعه به یک مرکز مشاوره معتبر می‌توانید با خیال راحت استعدادیابی کودک و نوجوان خود را انجام دهید.
