در طول بارداری، بدن مادر تغییرات زیادی را تجربه می کند و استرس های ناشی از این تغییرات است که می تواند باعث شود مادر در دوران بارداری افسردگی را تجربه کند.
این تغییر عاطفی می تواند بر احساس وی نسبت به خود و دنیای اطراف تأثیر بگذارد. بنابراین اگر شما هم در دوران بارداری هستید و علائم افسردگی دارید، مهم است که با یک متخصص یا مشاوره خانواده تماس بگیرید زیرا این موضوع نه تنها اهمیت زیادی دارد بلکه کاملاً قابل درمان است. از این رو لازم دیدیم تا در مطلب امروز در مورد افسردگی در بارداری، افسردگی بعد از زایمان و علائم افسردگی بارداری صحبت کنیم.
افسردگی بارداری چیست؟
افسردگی وضعیتی است که بر وضعیت عاطفی شما تأثیر می گذارد. ممکن است باعث شود که احساس غم و اندوه و قطع ارتباط با خود و اطرافیانتان داشته باشید. خلق افسرده واکنشی طبیعی به از دست دادن، تغییر، مشکلات زندگی یا مسائل مربوط به عزت نفس است. با این حال، افسردگی گاهی اوقات می تواند شدید شود، برای مدت طولانی ادامه یابد و شما را از داشتن یک زندگی عادی باز دارد.
بارداری نیز می تواند یک دوران احساسی باشد و ممکن است یک لحظه احساس هیجان و شادی کنید و لحظه ای دیگر استرس و احساس افسردگی داشته باشید. همانطور که بدن شما تغییرات فیزیکی را پشت سر می گذارد، معمولاً فراز و نشیب هایی را در خلق و خو و احساسات خود نیز تجربه می کنید که معمولاً از آن به عنوان افسردگی در بارداری یاد می کنند و با این حال، اگر به طور مداوم خلق و خوی ضعیفی دارید که زندگی روزمره را مختل می کند، ممکن است دچار افسردگی دوران بارداری شده باشید. اما از کجا بدانیم که دچار افسردگی دوران بارداری شده ایم؟
علائم افسردگی بارداری چیست؟
در دوران بارداری، بدن شما تغییرات زیادی را تجربه می کند. ممکن است در طول بارداری احساسات مختلفی را تجربه کنید اما مهم است بدانید که اشکالی ندارد که همه این احساسات مختلف را احساس کنید. با این حال، اگر متوجه شدید هر یک از علائم زیر را در دوران بارداری خود دارید، ممکن است علائم افسردگی بارداری باشد و باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. نشانه های افسردگی در بارداری چیست؟
- داشتن افکار مکرر مرگ یا افکار خودکشی
- داشتن خلق و خوی افسرده در بیشتر ساعات روز، تقریباً در اوایل روز
- نداشتن خواب راحت شبانه
- احساس گناه، ناامیدی یا بی ارزشی
- مشکل در فکر کردن، تمرکز کردن یا تصمیم گیری
- از دست دادن علاقه یا لذت به بیشتر فعالیت‌ها در طول روز، تقریباً هر روز
- تغییر عادات غذایی
- خشم غیرقابل توضیح و به‌خاطر موضوعات پیش‌پاافتاده
علائم استرس زیاد و اضطراب شدید را در اینجا ببینید.
دلایل بروز افسردگی در بارداری
افسردگی در بارداری ممکن است به دلابا متعددی مرتبط باشد. تغییرات هورمونی، تغییرات روانشناختی، فشارهای اجتماعی و شخصی، وضعیت سلامت روانی قبلی و وضعیت جسمی در این موقعیت‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند. دلایل بروز افسردگی بارداری عبارتند از:
تغییرات هورمونی
تغییرات زیاد در هورمون‌ها، به ویژه هورمون‌های تیروئیدی و هورمون‌های جنسی، می‌توانند تأثیرات عمده‌ای بر روی حالت روحی داشته باشند و بادر پی ان افسردگی به سراغ مادر بیاید.
تغییرات فیزیکی
تغییراتی که متدر طی ماههای بارداری دارد مانند تغییر فیزیکی و اضاقه وزن، درد و عدم راحتی در بارداری، می‌تواند بر حالت روحی و روانی تأثیر بگذارد و به افسردگی منجر شود.
اضطراب از آینده
تغییراتی که در فرد از نقش همسری به همسر و مادر دارد، با خود نگرانی‌هایی دارد. ممکن است مادر نگرانی‌های مربوط به آینده و نقش مادری را تجربه کند که این موضوع منجر به اقفسردگی در وی شود.
فشارهای اجتماعی
انتظارهای اجتماعی، تغییر نقش‌ها و تغییر در روابط اجتماعی ممکن است تنش‌های روانی را افزایش داده و افسردگی را به همراه داشته باشد.
تغییرات تغذیه
تغییر در نوع تغذیه فرد که ممکن است انرژی کافی را در مقایسه با نیاز بدن بدن تولید نکند. این تغییرات در خوراک و سطح انرژی فرد منجر به افسردگی شود.
سابقه افسردگی
افرادی که در گذشته با افسردگی مواجه بوده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای تجربه افسردگی در دوره بارداری قرار دارند.
تغییرات خواب و استرس
غییرات در الگوی خواب و تجربه استرس‌های روزمره می‌توانند به وقوع افسردگی کمک کنند.
تغییرات شخصیتی و هویت
بارداری می‌تواند باعث تغییرات شخصیتی و هویتی شود که این تغییرات نیز می‌توانند به افسردگی منجر شوند.
در صورتی که شما یا کسی دیگر در دوره بارداری با افسردگی مواجه هستید، مشاوره با پزشک یا متخصص روان‌شناس توصیه می‌شود تا به تشخیص دقیق و مدیریت مناسب برسید.
روش درمان افسردگی در دوران بارداری
ممکن است در صورت مشاهده و احساس علائم افسردگی بارداری از خود بپرسید با افسردگی بارداری چه کنم؟ به یاد داشته باشید که افسردگی دوران بارداری موقتی و قابل درمان است. اگر افسردگی خفیف تا متوسط را تجربه می کنید، حمایت عاطفی و عملی از جانب عزیزان و اطرافیان شما می تواند به شما در مدیریت این اختلال رفتاری کمک کند. اگر به کمک بیشتری نیاز دارید، درمان‌های روانشناختی و یا پزشکی مؤثری وجود دارد. در واقع دو نوع درمان روانشناختی در مدیریت انواع افسردگی مثل افسردگی قبل از پریود، افسردگی در حاملگی و همچنین افسردگی بعد زایمان بسیار مؤثر هستند:
- درمان شناختی رفتاری به شما کمک می کند تا افکار منفی در مورد بارداری و والدین بودن را شناسایی کنید و آنها را به چالش بکشید تا یاد بگیرید چگونه می توانید به روشی متفاوت به تفکر ایده آل و صحیح نزدیک شوید.
- درمان بین فردی به شما کمک می کند تا از دست دادن ها، تغییرات یا تعارضات گذشته را که ممکن است در افسردگی دوران بارداری نقش داشته باشد، حل کنید.
- در برخی موارد، پزشک ممکن است داروی افسردگی بارداری را پیشنهاد کند. اینها داروهایی هستند که به مدیریت علائم افسردگی کمک می کنند تا بتوانید انرژی و فکر بیشتری برای بهبودی و بازگشت به خودتان بگذارید. دو نوع رایج از داروهای ضد افسردگی که در بارداری استفاده می شوند، مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و ضد افسردگی های سه حلقه‌ای (TCAs) هستند اما به یاد داشته باشید که قبل از مصرف هر گونه دارو (تجویز شده یا بدون نسخه) در دوران بارداری یا شیردهی با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید و بپرسید که آیا این دارو برای شما و کودک شما بی خطر است یا خیر.
- درمان افسردگی، استرس و اضطراب دوران بارداری با ورزش را امتحان کنید. تحقیقات نشان داده که کاهش اضطراب و افسردگی با ورزش ممکن است و می توانید ورزش منظم سبک را برای این دوران، در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید: احساس خود ارزشمندی چیست و چگونه باید آن را بهبود ببخشیم؟
اثرات افسردگی بارداری بر روی جنین
تجربه افسردگی در دوران بارداری می تواند از طرق مختلفی بر سلامت مادر تأثیر بگذارد. افسردگی در دوران بارداری می تواند شما را در موارد زیر تحت تاثیر قرار دهد:
تداخل در توانایی شما برای مراقبت از خود، با توجه به اینکه مهم است که در دوران بارداری مراقب سلامتی خود باشید. افسردگی می تواند باعث شود که نیازهای شخصی را کنار بگذارید. اگر در دوران بارداری افسرده هستید، ممکن است کمتر بتوانید از توصیه های پزشکی پیروی کنید، همچنین بتوانید به درستی بخوابید و غذا بخورید و این موارد تاثیر مستقیم بر سلامت جسمی و روانی جنین و تکامل رشد او دارد.
شما را در معرض خطر بیشتری برای استفاده از مواد مضر قرار می دهد. این مواد می توانند شامل تنباکو، الکل و مواد مخدر غیرقانونی باشند. افسردگی ممکن است باعث شود که شما به این مواد روی بیاورید که همگی می توانند تاثیر منفی بر بارداری و جنین شما داشته باشند.
تداخل در توانایی شما برای پیوند با کودک در حال رشد شما. با وجود این که کودک شما در رحم است، کودک در واقع می تواند صحبت شما را بشنود و می تواند احساسات را با زیر و بم، ریتم و استرس در صدای شما حس کند. اگر در دوران بارداری خود افسردگی را تجربه می کنید، ممکن است ایجاد این پیوند با جنین برای شما دشوار باشد و از نظر عاطفی احساس انزوا کنید.
افسردگی پس از بارداری چیست؟
افسردگی پس از زایمان یا پری ناتال نوعی افسردگی است که پس از تولد نوزاد ایجاد می شود. این یک وضعیت پزشکی نسبتاً شایع اما جدی است که از هر 7 مادر جدید، 1 نفر را پس از تولد تحت تاثیر قرار می دهد. افسردگی پس از زایمان باعث می شود احساس پوچی، بی احساسی و غمگینی کنید و می تواند باعث تغییرات خلقی، خستگی و احساس ناامیدی برای مدت طولانی پس از تولد شود و مدام به فکر فرو روید که با افسردگی بارداری چه کنیم؟
فلذا افراد نباید افسردگی پس از زایمان را ساده بگیرند و باید بدانند که این یک اختلال جدی است، اما برنامه های درمانی مختلف می تواند به افراد در غلبه بر آن کمک کند. اگر افسردگی بعد از زایمان را تجربه می کنید، باید بدانید که تنها نیستید و می توانید بهبود پیدا کنید.
رابطه جنسی بعد از بچه دار شدن هم ممکن است باعث مناقشه و تعارض در رابطه زن و شوهر شود. در این صورت هم باید به مشاوره خانواده مراجعه کرد تا مشکلات مابین زوج را برطرف کند.
بسیاری از افراد در عرض چند روز پس از زایمان احساس غمگینی، پوچی، بد خلقی یا خستگی می کنند، وضعیتی که به آن بیبی بلوز می گویند. اما افسردگی پس از زایمان فراتر از آن است و هفته ها پس از زایمان ادامه می یابد. علائم افسردگی بعد از زایمان می تواند شدید باشد و در عملکرد شما به عنوان یک مادر اختلال ایجاد کند. این علائم ممکن است در هر زمانی پس از زایمان ایجاد شوند، اما اغلب در عرض 1 تا 3 هفته پس از زایمان شروع می شوند. نشانه های افسردگی بارداری چیست؟
- احساس غمگینی یا گریه زیاد
- داشتن افکار صدمه زدن به نوزاد یا خود
- عدم علاقه به کودک
- احساس بی ارزشی، گناه یا این که پدر و مادر بدی هستید
- زیاد یا کم خوابیدن
- احساس اضطراب
- داشتن سردرد مزمن، درد و مشکلات معده
جمع بندی
افسردگی بارداری افسردگی است که در دوران بارداری یا بعد از آن رخ می دهد و علائم آن می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. در موارد نادر، علائم آنقدر شدید است که ممکن است سلامت مادر و نوزاد در خطر باشد به همین دلیل درمان آن لازم و ضروری است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این مشکل و دیگر مشکلات خانوادگی و زوجین می توانید با متخصصان مرکز مشاوره بینش نوین در ارتباط باشید.
