اگر خانواده شما دوران سختی را پشت سر میگذارد ( از استرس و عصبانیت گرفته تا غم و اندوه ) مشاوره خانواده میتواند کمک بزرگی برای شما باشد. مشاوره خانواده به زوجها، کودکان یا اعضای یک خانواده بزرگ کمک میکند تا بهتر ارتباط برقرار کرده و در نتیجه باعث استحکام خانواده میشود.
امروزه فشار زیادی که از سوی جامعه به افراد وارد میشود منجر به مشکلات رفتاری و اختلالاتی در روان فرد شده و افراد این فشارها را در خانواده نیز اعمال میکنند. بنابراین با توجه به اهمیت مشاوره در خانواده، کمک یک مشاور خانواده یا خانواده تراپی راهکار بسیار مفیدی برای ایجاد یک خانواده سالم و شاد است.
یا خانواده درمانی روشی برای ایجاد و حفظ روابط خانوادگی سالم است و با هدف رسیدگی به مسائل روانشناختی، رفتاری و عاطفی، به حل مشکلات خانوادگی با مشاوره و در نهایت درمان اعضای خانواده منجر میشود. هدف از شرکت در مشاوره خانواده حضوری، شناسایی و رفع مشکلات موجود در خانواده ، توسط خود اعضای خانواده است. در این راه همه اعضای خانواده برای ایجاد و حفظ یک رابطه سالم با یک درمانگر کار خواهند کرد و از این راه برای رسیدن به یک خانواده سالم و موفق تلاش میکنند.
بسیاری از رویکردهای خانواده درمانی از نظریه روانشناسی خانواده سرچشمه گرفته و نشان میدهد که خانوادهها به جای گروههایی از افراد که مستقل از یکدیگر عمل میکنند، در یک سیستم به نام خانواده عضو هستند و باید برای ارتقای آن همگی تلاش کنند. طبق این نظریه، نقش مشاوره خانواده در روحیه اعضا و بسیار تعیینکننده است.
خانواده سالم و خانواده ناسالم
افراد زیادی هستند که میتوانید آنها را در زندگی خود انتخاب کنید و با آنها ارتباط برقرار کنید و حتی در صورت نیاز با آنها قطع ارتباط کنید. شما میتوانید دوستان خود را انتخاب کنید، و اگر مشکلی وجود داشت، همیشه این گزینه را دارید که راه خود را از آنها جدا کنید. اما متاسفانه شما نمیتوانید خانواده خود را انتخاب کنید و با توجه به اهمیت مشاوره در حل اختلافات، تنها راه کمک گرفتن از یک متخصص است.
خانواده پایه اصلی و اساس شکلگیری سبک دلبستگی، الگوهای ارتباطی، نیازها ، احساسات و عزت نفس ما هستند. گاهی اوقات، والدین و سرپرستان خانواده ممکن است درک نکنند که برخی از رفتارها و الگوهای خانواده سالم نیستند یا اهمیت مشاوره در خانواده را درک نمیکنند.
گاهی اوقات، خانواده شما می تواند ویژگیهایی داشته باشد که شما دوست ندارید و کنار آمدن با آنها برای شما سخت است. گاهی، مطمئن نیستید که آیا در یک خانواده ناسالم یا سمی زندگی میکنید یا خیر. اما همیشه نشانههایی وجود دارد که متوجه این قضیه شوید و بتوانید به سرعت اقدامی برای رفع این مشکل انجام دهید. موارد زیر چند نمونه از الگوهای خانواده ناسالم هستند:
یکی از والدین یا هر دو اعتیاد و اجبار دارند (مانند مواد مخدر، الکل، بی بند و باری، قمار و غیره)، بعضی والدین کنترلگر هستند. برای مثال تلاش میکنند تا تصمیمی بگیرید که با آن راحت نیستید. در واقع، بسیاری ممکن است رفتارهای کنترل کننده را نادیده بگیرند و فکر کنند طرف مقابل فقط بهترین چیز را برای او میخواهد.
یک یا هر دو والدین، فرزندان را تهدید کرده یا از خشونت فیزیکی به عنوان ابزار اصلی کنترل استفاده میکنند. گاهی نیز کودکان ممکن است شاهد خشونت بین والدین باشند. گاهی یکی از والدین یا هر دو قادر به ارائه مراقبتهای مالی یا فیزیکی اولیه برای فرزندان خود نیستند و یا در حمایت عاطفی کافی برای فرزندان خود کوتاهی میکنند. موارد بیشمار دیگری وجود دارند هرکدام زنگوله خطری برای شکست بنیان یک خانواده به شمار میآیند و اهمیت مشاوره در مشکلات خانوادگی را چند برابر میکنند. بالا رفتن تعداد دفعات وقوع رفتارهای ناکارآمد در خانوادهها و در انواع و شدت اختلالات، اهمیت مشاوره در خانواده را بیشتر میکند.
در مقابل خانوادههای سالم الگوهای رفتاری و روانی مناسبی از خود نشان داده و به این ترتیب باعث پرورش کودکان شاد و در نهایت جامعه موفقتر و شادتر میشوند. الگوهایی مثل همیاری و همدلی اعضای خانواده، حمایتهای عاطفی، مسئولیتپذیری همه اعضای خانواده.
ضرورت مشاوره در خانواده چیست؟
هنگامی که خانوادهها با شرایط سخت و اتفاقات ناگواری (مثلا مشکل در رابطه مادر و دختر یا پدر و پسر) روبرو میشوند که ممکن است روابط خانوادگی را تهدید کند بهترین زمان برای مراجه به مشاوره خانواده است، مانند مشکلات مالی، طلاق، یا مرگ یکی از عزیزان. علاوه بر این، مسائلی که بر سلامت روانی کل خانواده تأثیر میگذارد، افسردگی، سوء مصرف مواد، بیماریهای مزمن، و مسائل مالی، یا نگرانیهای روزمره مانند مشکلات ارتباطی، تعارضات بین فردی، یا مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان نیز بهانه خوبی برای مراجعه به جلسات خانواده درمانی و کمک گرفتن از یک مشاوره خانواده است.
اما نقش مشاوره در خانواده چیست؟ هدف مشاوره خانواده ارتقای تفاهم و همکاری بین اعضای خانواده به منظور حل مشکلات یک یا همه اعضای خانواده است. در مشاوره خانواده، به جای ارزیابی رفتار اعضا به تنهایی، الگوهای خانوادگی که ممکن است دلیل رفتارهای ناسالم باشد، بررسی میشود. هنگامی که خانواده منبع مشکل را کشف کند، یاد میگیرد که از کودک و سایر اعضای خانواده حمایت کرده و فعالانه روی به حداقل رساندن یا تغییر شرایطی که به رفتار ناخواسته کودک کمک کرده است، کار کند.
هیچ خانوادهای بدون مشکل، استرس یا درگیری نیست و این ضرورت مشاوره در خانواده را چند برابر میکند. از سوی دیگر نقش مشاوره در حل اختلاف زوج ها را نمیتوان نادیده گرفت. کلید حفظ یک خانواده موفق و در حال پیشرفت این است که بتوانیم نیازهای تک تک اعضا را درک و شناسایی کنیم و بین آنها با رفاه و نفع کلی خانواده تعادل برقرار کنیم. با توجه به اهمیت مشاوره در خانواده، خانواده درمانی به شما کمک میکند تا تمام این نیازها را رفع کنید و روابط خانوادگی سالمی داشته باشید، تعریف نقش هرکسی در خانواده را مشخص میکند و توانایی حل مسئله در خانواده را بهبود میبخشد.
بیشتر بخوانید:
چه زمانی از مشاور خانواده کمک بگیریم؟
اگر خانواده شما در حال گذراندن دوران سختی هستند و با مسایلی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم دست و پنجه نرم میکنند، زمان آن رسیده که از خدمات یک درمانگر حرفهای ازدواج و مشاور خانواده استفاده کنید.
- اعضای خانواده واکنشهای عاطفی شدید دارند. مثل عصبانیت، ترس، غم، افسردگی و …
- در ارتباطات بین اعضای خانواده اختلالاتی وجود دارد و برقراری ارتباط برای شما سخت است.
- اعضای خانواده در حال کنارهگیری از جمع خانوادگی هستند و دچار انزوا شدهاند.
- علائم خشونت یا تهدید به خشونت برای خود یا سایر اعضای خانواده وجود دارد.
- رفتار کودکان در مدرسه و یا خانه تغییر کرده است.
همکاری افراد به اهمیت مشاوره در خانواده اضافه میکند
بنابر نظریه خانواده درمانی، در یک خانواده همه اعضا تحت تأثیر یک مشکل هستند، بنابراین همه باید با هم کار کنند و از فردی که مشکل دارد حمایت کنند.
مشکلات یکی از اعضای خانواده مربوط به کل اعضای خانواده است و درمان فردی که دچار مشکل شده به تنهایی؛ مانند شناخت علائم یک بیماری بدون درمان اصل بیماری است. با توجه به اهمیت حل مشکلات خانواده، خانواده درمانی در صورتی بهترین نتیجه را دارد که همه اعضای خانواده مایل به ملاقات با مشاور خانواده باشند.
در آخر
تصمیم گیری برای مراجعه به یک مرکز مشاوره برای مقابله با مشکلات خانوادگی گام بزرگی است. با توجه به اهمیت مشاوره در خانواده، برداشتن این گام برای هر خانوادهای لازم است.