انواع دلبستگی چیست؟

به عنوان یک والدین، آیا تا به حال فکر کرده اید که وابستگی فرزندتان به شما چه تاثیری بر او در بزرگسالی خواهد داشت؟ آیا از انواع دلبستگی در کودکان آگاه هستید؟ دلبستگی مفهومی است که اغلب در نقشی که در دوران کودکی و بعد از آن ایفا می کند دست کم گرفته می شود.

این موضوع که والدین یا مراقبین بهترین راه را برای ایجاد وابستگی مثبت در کودکان بیابند بسیار مهم است. در ادامه این مقاله دلبستگی در کودکان و انواع آن و همچنین نقش مشاور و مشاوره کودک در بهبود روابط کودک و والد را از منظر دلبستگی ایمن و نا ایمن تشریح می کنیم.

دلبستگی در کودکان به چه معناست؟

جان بالبی روانپزشک کودک را بنیانگذار نظریه دلبستگی (انواع سبک های دلبستگی در کودکان) می دانند. چیزی که مورد توجه بالبی قرار گرفت این بود که کودکان چگونه با دیگران (به ویژه والدین و مراقبانشان) ارتباط برقرار می کنند و چگونه این دلبستگی در ذهن و رفتار آنها رشد می کند. یکی از شاگردان و همکاران بولبی، مری آینزورث، ایده های او را یک قدم جلوتر برد و به پیشبرد نظریه دلبستگی بالبی کمک کرد.

به طور کلی می توان گفت انواع دلبستگی در کودکان یک رابطه عاطفی خاص است که شامل تبادل، راحتی در ارتباط، مراقبت و لذت از یک ارتباط است و دربرگیرنده احساس محبت و امنیت کودکان زمانی که با آن والدین هستند و همچنین انتظار برآورده شدن نیازهای آنها را در بر می گیرد. انواع سبک دلبستگی در کودکان، در دوران کودکی از طریق رابطه نوزاد / مراقب ایجاد می شود. مشاوره کودکان ۲ تا ۶ سال می تواند تا حدی به کاهش دلبستگی های بین مادر و فرزند کمک کند و او را برای ماندن در مهدکودک و مدرسه متقاعد کند. 

 

تست های مربوط به روانشناسی کودک را در صفحه تست های روانشناسی کودک بینش نوین ببینید و انجام دهید. 

عوامل موثر بر ایجاد دلبستگی در کودکان

پیوند دلبستگی، یا اولین پیوند نوزاد با والد و به طور کلی مادر، برای پیوندهای دلبستگی بعدی ضروری است. مشکلات دلبستگی مانند معمولاً ناشی از جدایی زودهنگام از والدین، بستری طولانی مدت در بیمارستان، حوادث تروما یا دوران کودکی مشکل‌دار است. این مسائل ممکن است بر توانایی کودک در ایجاد دلبستگی های سالم و ایمن در آینده در زندگی تأثیر بگذارد. دلبستگی با اعتماد و همدلی مرتبط است، و زمانی که دلبستگی در اوایل زندگی ایجاد نشود، کودک ممکن است اعتماد را یاد نگیرد.

 

انواع سبک دلبستگی در فرزند

بر اساس نتایج مطالعه SSC، مری آینزورث به این نتیجه رسید که انواع دلبستگی در کودکان در سه سبک وجود دارد: دلبستگی ایمن، دلبستگی اجتنابی ناایمن، و دلبستگی دوسوگرای ناایمن. سال‌ها بعد، چهارمین سبک دلبستگی، یعنی دلبستگی آشفته، نیز شناسایی شد.

1. دلبستگی ایمن

کودکانی که دارای سبک دلبستگی ایمن هستند، احساس اطمینان دارند که والدین یا شخصیت مراقبشان نیازهای آن‌ها را برآورده می‌کند و حمایت قابل اعتمادی ارائه می ‌کند که به بچه‌ها کمک می‌ کند تا برای کشف دنیای اطراف خود اعتماد به نفس داشته باشند.

اگر والدین آنها را ترک کنند، کودکانی که به طور ایمن وابسته هستند؛ ممکن است مضطرب شوند، اما پس از حضور دوباره آن والد، به راحتی آرام می شوند. همین موضوع است که باعث بی قراری کودک در روز اول مدرسه می شود. برای حل این موضوع می توانید از خدمات مشاوره کودکان ابتدایی کمک بگیرید. در مطالعه آینزورث، کودکان دارای سبک دلبستگی ایمن اکثریت گروهی را تشکیل می ‌دادند که او آن ها را مورد آزمایش قرار دارد.

2. دلبستگی ناایمن

در دسته دلبستگی ناایمن، دو نوع دلبستگی وجود دارد: اجتنابی ناایمن و دوسوگرای ناایمن.

2.1. دلبستگی اجتنابی ناایمن

دومین سبک از انواع دلبستگی در کودکان، دوسوگرایانه ناایمن است. در این آزمایش، کودکی با سبک دلبستگی اجتنابی ناایمن ممکن است احساس کند محیط خود را بدون در نظر گرفتن خود با والدینش کشف کند. آنها از نظر جسمی و عاطفی از والدین خود مستقل هستند و ممکن است وقتی از هم جدا می شوند یا دوباره به هم می رسند ناراحتی چندانی در آن ها شکل نگیرد و گریه نکنند.

کودکی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی ناایمن است، ممکن است به احتمال زیاد والدین یا مراقبی داشته باشد که نسبت به نیازهای آنها حساس نیست و زمانی که کودک پریشانی عاطفی را تجربه می کند، والد در دسترس نیست.

2.2. دلبستگی دوسوگرا ناایمن

گاهی اوقات به عنوان دلبستگی مقاوم یا ناایمن نیز از آن یاد می شود، کودکان دارای سبک دلبستگی دوسوگرای ناایمن به نظر می رسد که احساسات نامطمئنی نسبت به والدین خود دارند. آنها ممکن است در برخی لحظات به مراقب خود وابسته به نظر برسند، اما در برخی لحظات نیز به نظر می رسد که مراقب خود را طرد می کنند.

دلبستگی دوسوگرایانه ناایمن به یک مراقب ممکن است باعث شود که کودک در کاوش مکان‌های جدید مشکل داشته باشد و به نظر می‌رسد بیشتر نگران مکان والدینش باشد. با این حال، وقتی والدینشان برمی‌گردند، ممکن است آن کودک هنوز به اندازه کافی برای کاوش آرامش نداشته باشد.

3. دلبستگی سازمان نایافته

در انواع دلبستگی در کودکان، یک کودک ممکن است سبک دلبستگی نامنظم داشته باشد. در این سبک از دلبستگی کودکان به نظر می رسد کودک از حضور والدین خود سرگردان است. آنها گیج به نظر می رسند و هیچ راهبردی برای کمک به آنها، برای رساندن آنچه نیاز دارند؛ به مراقب کودک وجود ندارد. در این نوع سبک دلبستگی کودک می بینیم که والد کودک با سبک دلبستگی ناسازگار، کودکی را که از حضور او نگران به نظر می رسد، را می ترساند.

 

دلبستگی ایمن کودک

کودکانی که دلبستگی ایمن دارند، عموماً خوشحال و قابل اعتماد هستند. آنها به والدین یا مراقب خود وابسته هستند و از بودن با آنها لذت می برند و به اندازه کافی امن هستند که بتوانند جهان را کشف کنند و محدودیت های استقلال خود را آزمایش کنند.

یک پیوند ایمن که در اوایل زندگی شکل می‌گیرد، می‌تواند بر سلامت روان بلندمدت و تاب‌آوری کودکان تأثیر مثبت بگذارد. کودکانی که به طور ایمن وابسته هستند، معمولاً وقتی مراقبانشان را ترک می‌کنند، ناراحت می ‌شوند و با بازگشت والدینشان خوشحال می ‌شوند. این کودکان در صورت ترسیدن از والدین یا مراقب خود آرامش می جویند.

تماسی که توسط والدین ایجاد می شود به آسانی توسط کودکان پذیرفته شده و آنها با رفتار مثبت از بازگشت والدین استقبال می کنند. این کودکان می توانند در غیاب والدین یا مراقب تا حدودی توسط افراد دیگر تسلی یابند، اما در عین حال آنها به وضوح والدین خود را به غریبه ها ترجیح می دهند.

والدین کودکانی که به طور ایمن وابسته هستند، تمایل دارند بیشتر با فرزندان خود بازی کنند. علاوه بر این، والدین سریع‌تر به نیازهای فرزندانشان واکنش نشان می ‌دهند و عموماً نسبت به والدین کودکانی که به آنها وابسته نیستند، پاسخگوتر هستند.

 

دلبستگی ناایمن کودک

یکی دیگر از انواع سبک های دلبستگی در کودکان، دلبستگی نا ایمن است. کودکانی که به طور نا ایمن وابسته هستند، نسبت به غریبه ها به شدت مشکوک هستند.

این کودکان هنگام جدا شدن از والدین یا مراقب خود ناراحتی قابل توجهی نشان می دهند، اما به نظر نمی رسد که از بازگشت والدین اطمینان یا آرامش پیدا کنند. در این نوع از انواع سبک دلبستگی در کودکان، کودک ممکن است منفعلانه والدین را با امتناع از راحتی طرد کند، یا ممکن است آشکارا پرخاشگری مستقیم نسبت به والدین خودنشان دهد. در کودکان طلاق و فرزندان مادر و پدر جدا شده از هم این دسته از ناملایمات دیده می شود. زمانی که راهی به جز جدایی در زندگی نباشد، باید از سن مناسب طلاق برای کودکان اگاه باشید تا در بهترین سن و با بهترین روش ممکن طلاق و جدایی را به او بفهمانید تا کمترین آسیب روحی را ببیند. 

نقش مشاور کودک در بهبود روابط کودک و والد

مسائل دلبستگی که حل‌نشده رها می‌شوند می‌توانند در توانایی حفظ روابط در آینده، در زندگی کودک اختلال ایجاد کنند. کودکانی که مشکلات دلبستگی دارند اغلب می توانند در درمان توسط مشاور کودک، راه هایی برای ایجاد پیوندهای سازنده با والدین خود بیابند و راه هایی برای مقابله با علائم ناشی از مشکلات دلبستگی اولیه خود ایجاد کنند.

رویکرد درمانی در مرکز مشاوره تخصصی کودکان مبتنی بر دلبستگی به ارتباط بین تجارب انواع دلبستگی در کودکان با مراقبان اولیه و والدین و توانایی نوزاد برای رشد طبیعی و در نهایت ایجاد روابط عاطفی و فیزیکی سالم در بزرگسالی می‌پردازد. درمان مبتنی بر انواع سبک دلبستگی در کودکان؛ با هدف ایجاد یا بازسازی یک رابطه قابل اعتماد و حمایتی است که به پیشگیری یا درمان اضطراب یا افسردگی کمک می کند.