نظریه هوش هشتگانه گاردنر و تعریف هوش از نظر گاردنر، استفاده از مهارت های حل مسئله است که برای حل یک به یک مسائل یا چالش های زندگی واقعی، تولید محصولات مفید و یافتن یا ایجاد مشکلات جدید ضروری است. به عقیده گاردنر هوش یک پتانسیل زیست روانشناختی و عمیقاً تحت تأثیر ارزش های فرهنگی است.
هوارد گاردنر کیست؟
هاوارد گاردنر، متولد 1943، روانشناس آمریکایی است که هنوز در دانشگاه هاروارد به تحصیل ادامه می دهد. برخلاف نظریه سنتی که تنها یک هوش وجود دارد که می‌توان با ابزارهای روان‌سنجی استاندارد اندازه‌گیری کرد، گاردنر برای اولین بار در سال 1983 این تز را مطرح کرد که هر فرد دارای هوش‌های متفاوتی است و هر یک به روش منحصر به فرد خود رشد کرده و عمل می‌کنند. او نظریه «هوش چندگانه» را مطرح و بیان کرد که در حوزه‌های مختلفی افراد موفق‌تر هستند و می‌توانند بر اساس هوش در این زمینه‌ها مهارت‌های بالایی از خود نشان دهند.
هوش هشتگانه گاردنر چیست؟
بر اساس نظریه هوش هشتگانه گاردنر، هر فردی توانایی های ویژه و روش منحصر به فردی برای استفاده از هوش خود دارد. بر اساس آزمون هوش هشت گانه گاردنر، هوش تک است. اما به انواع مختلف تقسیم می شود. همچنین بیان می کند که هر نوع هوش پویا و قابل توسعه است. بنابراین می‌توان از آن برای استعدادیابی کودک و نوجوان استفاده کرد.
در نظریه هوش چندگانه گاردنر، ذهن/مغز انسان در طول میلیون ها سال 7 حوزه مهارتی مختلف را توسعه داده است. اینها را هوش زبانی، منطقی-ریاضی، موسیقیایی، فضایی، اجتماعی و شخصی می نامند. با تحقیقات بعدی، یک حوزه مهارتی دیگر (هوش طبیعی) به این حوزه ها اضافه شد. هر نقش اجتماعی مستلزم ترکیب این هوش هاست.
انواع هوش در کودکان براساس تئوری گاردنر
8 حوزه اطلاعاتی ارائه شده توسط گاردنر را می توان به شرح زیر در مشاوره تحصیلی فهرست کرد:
- هوش کلامی / زبانی
- هوش منطقی / ریاضی
- هوش بصری / فضایی
- هوش بدنی / حرکتی
- هوش موزیکال / ریتمیک
- هوش اجتماعی / بین فردی
- هوش شخصی / درونگرا
- هوش طبیعت / طبیعت شناس
بیشتر بخوانید:
هوش کلامی / زبانی
هوش زبانی به عنوان هوش کلمات یا توانایی استفاده واضح از عملیات اساسی یک زبان تعریف می شود. گاردنر; استدلال می کند که ارتباط با خواندن، نوشتن، گوش دادن و صحبت کردن بارزترین ویژگی این هوش است. افراد با هوش کلامی/ زبانی توسعه یافته عموماً حرفه هایی مانند شاعری، نویسندگی و روزنامه نگاری دارند. شاخص های این هوش در دوران کودکی؛ به عنوان تولید داستان های منسجم و غنی و ثبت تجربیات آنها به طور دقیق و مؤثر دیده می شود.
هوش منطقی / ریاضی
به عنوان اعداد و هوش استدلالی مشخص می شود. هوش منطقی/ریاضی شامل مهارت های طبقه بندی فرضیه های علمی، پیش بینی، اولویت بندی و درک رابطه علت و معلولی است. ادعا می شود که استفاده از کلمات در علوم، حوزه های اجتماعی، ادبیات و بسیاری از زمینه های دیگر در عمل به صورت خواندن، خلق کردن، یادگیری زبان خارجی، ساختن الگو، استفاده از اینترنت و یادگیری نت های موسیقی منعکس می شود. دانشمندانی که با شاخه های علوم مانند ریاضیات و فیزیک سر و کار دارند را می توان به عنوان نمونه ای برای بزرگسالان با این هوش نشان داد.
هوش بصری / فضایی
افراد با هوش بصری/ فضایی؛ به حقایقی مانند مکان، زمان، رنگ، خط، شکل، فرم و الگو و روابط بین این حقایق بسیار حساس هستند. مشاغلی مانند معماری، مهندسی، شطرنج بازی، دریانوردی، خلبانی از جمله مشاغلی هستند که با هوش بصری / فضایی فعالیت می کنند.
هوش بدنی / حرکتی
این نوع هوش مربوط به تمام حرکات بدنی و حرکات دست است. ادعا می شود که کنترل و تفسیر حرکات بدن، برخورد با اشیاء فیزیکی و ایجاد هماهنگی بین بدن و ذهن را قادر می سازد. رقصندگان، ورزشکاران، جراحان، صنعتگران از جمله افراد دارای این توانایی هستند.
در همین راستا بخوانید: استعدادهای انسان؛ آیا همه کودکان استعداد دارند؟
هوش موزیکال / ریتمیک
توانایی تشخیص صداها، ریتم، شنیدن صحیح ملودی و مهارت آهنگسازی در این نوع هوش است. این نوع هوش؛ شامل افرادی می شود که می توانند مضامین و مقام های موسیقی را بشنوند و تشخیص دهند، ریتم ها را حفظ کنند و در پیشرفته ترین شکل آن ها اجرا یا آهنگسازی کنند.
هوش اجتماعی / بین فردی
افراد با هوش اجتماعی در درک، تشخیص و برآوردن عواطف، علایق، آرزوها و نیازهای افراد اطراف خود بسیار موفق هستند. شهود آنها قوی است. به گفته گاردنر، این نوع هوش; در معلمان، روانشناسان، فروشندگان، رهبران سیاسی، درمانگران دیده می شود. شاخص این هوش در کودک; معمولاً در جایگاه رهبری در کلاس و در حلقه دوستان دیده می شود. افراد دارای این نوع هوش همیشه نسبت به نیازها و احساسات دیگران حساسیت و احترام نشان می دهند. علاوه بر این، رشد هوش اجتماعی مزایایی مانند محبوب بودن و پذیرفته شدن را برای فرد فراهم می کند.
هوش شخصی / درونگرا
خودشناسی فرد، آگاهی از نقاط قوت و ضعف خود از ویژگی های این تیپ هوشی است. حوزه مورد علاقه هوش درون فردی؛ توانایی خودآگاهی، درک خود و برقراری ارتباط با دنیای درونی خود است. به گفته گاردنر، در جامعه; افرادی که قادر به ترکیب و تفسیر رفتار خود با تأثیرگذاران اجتماعی هستند، افرادی با هوش درون فردی توسعه یافته هستند.
هوش طبیعت / طبیعت شناس
کودک که هوش طبیعت دارند، حساسیت به طبیعت را نشان می دهند. آنها می خواهد به طبیعت کمک کنند. آنها عاشق برخورد با خاک، حیوانات و گیاهان در حال رشد هستند. افراد با هوش طبیعی بالا در بررسی طبیعت و موجودات زنده در استنتاج موفق هستند. هوش طبیعت بیشتر در گروه های شغلی مانند پزشکی، گیاه شناسی، دامپزشکی، کشاورزی دیده می شود.
در همین راستا ببینید: تست های روانشناسی مرتبط با هوش و eq
راه های تقویت هوش هشتگانه چیست؟
هوش هشت گانه ی گاردنر، درست مانند یک مشاور راهنمایی کار می کند. تست هوش های هشت گانه گاردنر، به طور خودکار پتانسیل هوش کودک شما را تشخیص می دهد و جهت بهبود آن، از مناسب ترین تمرین ها استفاده می کند. با شروع تمرینات و افزایش سطح دشواری، فعالیت های رشد هوش در کودکان به بازی تبدیل می شود. این تمارین و بازی های آموزشی در جلسات مشاوره ای مرکز مشاوره بینش نوین، بیان می شود.
اما قبل از شروع تمرینات کتاب هوش هشت گانه گاردنر، مواردی وجود دارد که در ابتدا باید از آنها آگاه باشید. از آنجایی که رشد فیزیکی مغز بر فرآیندهای ذهنی نیز تأثیر می گذارد، در وهله اول باید به اهمیت نوشیدن شیر مادر اشاره کرد. این گفته بر اساس حدس و گمان نیست؛ بلکه نتیجه تحقیقات علمی است. رشد ذهنی در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند سریعتر است. بزرگ شدن با عشق مادر یکی از عوامل مهمی است که بر هوش نوزاد تاثیر می گذارد.
اسباب‌بازی‌های صوتی مانند جغجغه‌ها و چراغ‌های خواب متحرک به نوزادان تمرین صوتی و بصری مغز را می‌دهند. نوزاد سعی می کند این صداها و تصاویر را تفسیر کند.
گفتن افسانه نیز یکی از روش های موثر شناخته شده است. ممکن است به نظر برسد که آنها شما را درک نمی کنند، اما نوزادان به خوبی – از نظر ذهنی – از افسانه ها تغذیه می شوند.
البته موضوع خواب سالم و تغذیه سالم از جمله موضوعاتی است که هرگز نباید در میان روش های رشد هوش در نوزادان فراموش شود.
در این مقاله، توسعه هوش های چندگانه برای نوزادان، کودکان و بزرگسالان را به اشتراک گذاشتیم. این روش ها را دنبال کنید و مغز و ذهن خود را متناسب نگه دارید. صرف نظر از گروه سنی، رشد مغز با تمرینات مختلف و صحیح مانند رشد عضلات امکان پذیر است. این تمرین‌ها از حوزه‌های فرعی مانند توجه، حافظه، هوش بصری، هوش کلامی، هوش ریاضی، تفکر تحلیلی و مهارت‌های تمرکز پشتیبانی می‌کنند.
