اختلال نمایش‌گرایی یا عورت‌نمایی و یا Exhibitionism یک وضعیت است که فرد میل دارد دستگاه تناسلی خود را به افرادی که تمایل به دیدن آن ندارند، به خصوص غریبه‌ها، نشان دهد تا به شهوت و رضایت جنسی برسد. این اختلال جنسی شامل نشان دادن اندام تناسلی به منظور ایجاد تحریک جنسی یا مشاهده توسط افراد دیگر در حال انجام فعالیت جنسی است. این وضعیت به عنوان یکی از اختلالات پارافیلی شناخته می‌شود. پارافیلیا به معنای الگوهای تحریک جنسی غیرمعمول، مداوم و شدید است که ممکن است با پریشانی یا اختلال قابل توجه بالینی همراه باشد.
معنا و مفهوم اختلال عورت‌نمایی یا Exhibitionism
اختلال عورت‌نمایی یا Exhibitionism یک اختلال جنسی است که شخص مبتلا به آن نیاز دارد تا احساسات خود را با عریان شدن در مکان‌های عمومی و در دید دیگران، بیان کند. افراد مبتلا به این اختلال در بیشتر مواقع از واکنش و توجه افراد دیگر به عریان شدن آن‌ها لذت می‌برند و چندان توجهی به ناراحتی و احترام به حریم دیگران ندارند.
این اختلال به عنوان یک اختلال جنسی شناخته شده است و تحت دسته‌بندی اختلالات جنسی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) قرار دارد. اتحادیه روانپزشکی جهانی این اختلال را در دسته اختلالات جنسی پیچیده قرار داده است.
اصلی‌ترین ویژگی اختلال عورت‌نمایی، عریان شدن در جایی که می‌تواند منجر به ترحم شود است. افراد ممکن است در معابر عمومی، مکان‌های عمومی، پارک‌ها و همچنین در موارد خاصی مانند اتوبوس یا قطار، عمداً عریان شوند.
اختلال عورت‌نمایی معمولاً با عوامل مختلفی مانند بیماری ذهنی، مشکلات در روابط میان بشری یا سابقه تجربیات ناخوشایند به وجود می‌آید. درمان این اختلال از طریق روان‌درمانی، درمان دارویی و همچنین مشاوره می‌باشد.
نشانه‌ها و علائم اختلال عورت‌نمایی
فردی که نشانه‌های زیر را داشته باشد، ممکن است به اختلال عورت‌نمایی مبتلا باشد:
- فرد در یک دوره حداقل شش ماهه، تخیلات، رفتارها یا تمایلات جنسی مکرر و شدید برای اندام تناسلی خود در برابر شخصی ناآگاه دارد.
- این رفتار باعث ایجاد تنش یا مشکلات برای فرد در محیط کار یا موقعیت‌های اجتماعی روزمره او می‌شود.
- اختلال عورت‌نمایی بر اساس اینکه فرد ترجیح می‌دهد خود را در معرض کودکان پیش از بلوغ، بزرگسالان یا هر دو قرار دهد، به زیرمجموعه‌هایی تقسیم می‌شود.
بیشتر بخوانید: والدین کودکان قربانی تجاوز بخوانند
دلایل ابتلا به عورت‌نمایی
اختلال شخصیت ضداجتماعی در مردانی که دو عارضه پدوفیلی (بچه بازی) و سوء مصرف الکل را دارند، با صحت بیشتری مشاهده می‌شود. سابقه سوء استفاده جنسی و تجربه‌های جنسی در دوران کودکی نیز می‌تواند یکی از عوامل موثر بر این اختلال باشد.
بیش فعالی جنسی یا کسانی که بیش از حد درگیر امور جنسی هستند، عورت‌نمایی بیشتری نشان می‌دهند.
یک درصد از این افراد ممکن است به تجاوز جنسی دست بزنند و اغلب این افراد دور از اجتماع و با کمبود اعتماد به نفس هستند.
این اختلال معمولاً از اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود و ممکن است در طول افزایش سن کاهش یابد. حدود یک سوم شکایات جنسی گزارش شده به پلیس مربوط به عورت‌نمایی هستند.
علل و ریشه‌های مهم و حائز اهمیت اختلال عورت‌نمایی
اختلال عورت‌نمایی ممکن است به عوامل مختلفی برگردد که شامل عوامل روانشناختی، فیزیولوژیک، اجتماعی، فرهنگی و محیطی می‌شوند. برخی از علل و ریشه‌های مهم و حائز اهمیت اختلال عورت‌نمایی شامل موارد زیر است:
- عوامل روانشناختی: اصلی‌ترین عامل اختلال بدن‌نمایی، عوامل روانشناختی می‌باشند. استرس، اضطراب، افسردگی، نگرانی و وضعیت روحی نامناسب می‌توانند عواملی باشند که باعث اختلال عورت‌نمایی می‌شوند.
- عوامل فیزیولوژیک: برخی بیماری‌ها و مشکلات فیزیکی می‌توانند باعث اختلال عورت‌نمایی شوند. مانند اختلال هورمونی، مشکلات عصبی و عروقی، دیابت، اختلالات تیروئید و عوامل نورولوژیک می‌باشد.
- عوامل اجتماعی و فرهنگی: عوامل اجتماعی و فرهنگی، از جمله محدودیت‌های فرهنگی و مقتضیات اجتماعی می‌توانند برای افراد استرس‌زا باشند و در نتیجه باعث اختلال نمایش‌گرایی شوند.
- فرهنگ جنسی: رویکردها و نگرش‌های جنسی افراد و خانواده‌ها نیز می‌توانند تأثیری در عملکرد جنسی داشته باشند.
- تجربه‌های قبلی: تجربه‌های نامطلوب و ناخوشایند گذشته مانند تعرض به آزار جنسی، ترس از عمل جنسی در گذشته یا تجربه‌های دیگری که مرتبط با ارتباط جنسی هستند، ممکن است باعث ایجاد اختلال عورت‌نمایی شوند.
چطور اختلال نمایش گرایی را تشخیص دهیم؟
افراد مبتلا به این اختلال دشواری در تشخیص و درک احساسات غیرکلامی شخص دیگر مانند صورت، بدن و صدا دارند. همچنین، آن‌ها دشواری در بیان و نمایش احساسات خود و ناتوانی در استفاده از حرکات بدن، صدا، صورت و نمادهای بدنی برای بیان احساسات و نیازهای شخصی خود را تجربه می‌کنند. این افراد نیز ناتوان در تطابق با قوانین اجتماعی بوده و مشکلاتی در برقراری ارتباط و تعامل مؤثر با دیگران، به ویژه در فضاهای اجتماعی دارند. برای تشخیص این اختلال، می‌توان با مشاهده و توصیف رفتار غیرکلامی فرد، مشاهده علائم عصبی و عرضه سوالات جهت دریافت واکنش و پاسخ احساسات و نیازهای اجتماعی شخص، مواردی را بررسی کرد. اما تشخیص نوع نهایی این اختلال توسط متخصصین بهداشت روانی بر اساس ملاحظات بالینی و استفاده از ابزارهای مشخص، مانند “مقیاس اختلالات طیف اختلالات اوتیسم-2″ ،انجام می‌شود.
بدن‌نمایی در فضای مجازی
علت بدن‌نمایی در فضای مجازی شامل دسترسی آسان به اینترنت و امکان انتشار محتوا، ارتباطات مستقیم بین افراد، قدرت تبلیغات رایگان یا هزینه کمتر، شبکه سازی و بهبود موقعیت شغلی، و رشد کسب و کار از طریق خوشنامی می‌باشد. بدن‌نمایی در فضای مجازی به دلایل مختلفی انجام می‌شود اما می‌توان برخی از این افراد را با این اختلال تشخیص داد که به دنبال جلب توجه هستند و به حریم افراد توجهی ندارند.
آیا ارسال عکس برهنه از خود نوعی اختلال عورت‌نمایی است؟
بستگی به موقعیت و قصد ارسال عکس برهنه دارد. اگر شما ناخواسته عکس برهنه خود را برای شخصی که می‌شناسید ارسال می‌کنید، می‌توان آن را به عنوان یک اختلال نمایشگری جنسی در نظر گرفت. اما اگر قصد دارید عکس برهنه خود را به شخصی که می‌شناسید ارسال کنید و این ارسال به طور دو طرفه و با توافق صورت می‌گیرد، می‌توان آن را به عنوان یک نمایشگری جنسی در نظر نگرفت.
عورت‌نمایی در کودکان به چه معنی است؟
عورت‌نمایی در کودکان به معنای نشانه‌ها و رفتارهایی است که نشان می‌دهد کودک ممکن است بیماری، ناراحتی یا اختلالی داشته باشد. این نشانه‌ها ممکن است شامل تغییر در رفتاری مانند عصبانیت بیش از حد، انزجار، ناپایداری روحی، خجالت زده بودن، حساسیت، عدم تمرکز و یا تغییر در نمو و رشد بدنی شامل افزایش یا کاهش وزن، اختلال در رشد قد، تغییر در خواب و ریخت‌شدن مداوم اطرافیان است. همچنین دیدار از پزشک و متخصصان مراجعه خانواده کودک نیز برای تشخیص و درمان مناسب مشکلات ممکن است ضروری باشد.
نمونه‌ای از عورت‌نمایی
یکی از نمونه‌های کلاسیک نمایش‌گرایی، پدیده رگه‌بازان در رویدادهای ورزشی است. در این رویدادها، برخی افراد در حین بازی برهنه می‌شوند و خود را در معرض دید تماشاگران (و همچنین تماشاچیان تلویزیونی) قرار می‌گیرند. مثال دیگر این پدیده می‌تواند یک مرد در حمل و نقل عمومی یا در یک مکان عمومی دیگر باشد که خود را در معرض دید افراد اطراف قرار می‌دهد.
نکاتی درباره اختلال بدن نمایی یا عورت‌نمایی
این اختلال معمولاً در جنس مرد در دوران نوجوانی شناخته می‌شود و تشخیص آن از کنجکاوی جنسی دشوار است. تکانه‌های این بیماری در اوایل بزرگسالی یا اواخر دوران نوجوانی رخ می‌دهند. این اختلال با گذر زمان و رشد شخص تغییر می‌کند و ممکن است با ناراحتی ذهنی، بیماری‌های روانپزشکی و اختلالات جنسی مرتبط شود. افرادی که عورت نمایند، معمولاً در جلوی مدارس دخترانه، مراکز خرید یا پارک‌ها این کار را انجام می‌دهند. عمل خودارضایی به نحوی که جنس مخالف آن‌ها را ببیند، هم از زیرمجوعه‌های عورت‌نمایی به حساب می‌آید. عورت‌نمایی خفیف به صورت پوشیدن لباس‌های تحریک‌کننده و نمایش بخش‌هایی از بدن خودش رخ می‌دهد.
راهکارهای درمانی تأثیر گذار اختلال عورت‌نمایی
اختلال عورت‌نمایی یک اختلال جنسی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابط جنسی تأثیر بگذارد. برای درمان این اختلال، راهکارهایی وجود دارد که می‌توان برای بهبود این مشکل استفاده کرد. یکی از راهکارها مراجعه به متخصصان جنسیت و دریافت مشاوره جنسی است. این مشاوره می‌تواند به شما کمک کند تا علل و عوامل مرتبط با اختلال عورت‌نمایی را شناسایی کنید و راهکارهای موثر درمانی را یاد بگیرید. همچنین، تمرینات جنسی مانند تمرین تنفس عمیق و تمرینهای مربوط به کنترل مهارت‌های جنسی و قدرت عضلات تناسلی می‌تواند در بهبود قدرت کنترل انزال و مدت زمان رابطه جنسی کمک کند. استفاده از روش‌های خود تحریک مانند مسترباسیون قابل تغییر و مشاهده نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا عارضه عورت‌نمایی را کنترل کنند.
همچنین، در برخی موارد داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی می‌تواند در کنترل علائم اختلال عورت‌نمایی موثر باشند. استفاده از روش‌های روانشناختی مانند روان‌درمانی هم می‌تواند برای کمک به شخص در شناخت و تغییر الگوهای فکری و شرایط روحی که منجر به اختلال عورت‌نمایی می‌شوند، مفید باشد. همچنین، مشاوره و درمان به همراه همسر یا شریک جنسی می‌تواند در بهبود روابط جنسی و افزایش ارتباط همسری بهبود بخشد. مهم است که اگر با این اختلال مواجه هستید، به متخصص جنسی مراجعه کنید تا بتواند براساس مورد خاص شما، یک برنامه درمانی مناسب و مؤثر را تعیین کند.
بیشتر بخوانید: سکس تراپی چیست؟ چه زمانی به سکس تراپیست مراجعه کنیم؟
روان‌درمانی اختلال عورت‌نمایی
روان‌درمانی اختلال عورت‌نمایی یا روان درمان اختلال ادراکی جنسی آدم‌ها است که به توانایی ادراک کامل و واضح از لذت جنسی و برآوردن نیازهای جنسی خود در رابطه جنسی و یا آرزوهای جنسی خود در خلوت نیازمندی وجود ندارند.
روان‌درمانی برای درمان این نوع اختلالات جنسی می‌تواند به عنوان راهکار فردی و یا در شیوه درمان رابطه کمک کند. درمان اختلال عورت‌نمایی شامل ارائه اطلاعات و آموزش در مورد جنسیت، تمرینهای تناسلی و تمرینهای تنومندی است. همچنین، روان درمانی می‌تواند شامل مشاوره جنسی و روانشناسی باشد تا به بهبود ادراک جنسی و ایجاد تغییر در آرزوهای جنسی فرد کمک کند.
روان‌درمانی می‌تواند با استفاده از رویکردهای مختلف مانند رویکرد شناختی رفتاری، رویکرد تحلیلی رفتاری و رویکرد روانشناختی به مشکلات عمده اختلال عورت‌نمایی پردازد. هدف از این روش‌ها تغییر الگوهای ادراکی و رفتاری مشکلات جنسی است تا فرد بتواند رابطه جنسی رضایت بخشتری را تجربه کند.
روان‌درمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا موانع روانی و عاطفی که ممکن است باعث ایجاد این نوع اختلال شده‌اند را شناسایی و از بین ببرند. همچنین می‌توان به فرد کمک کرد تا با بهبود ارتباطات و آموزش مهارت‌های ارتباطی، بهبود قدرت جنسی و خود راحتی در رابطه جنسی را تجربه کند.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی اختلال بدن‌نمایی پرداختیم. همان‌طور که گفتیم برای تشخیص و درمان این اختلال باید نزد روان‌درمان‌گر یا مشاور بروید و از دانش تخصصی ایشان برای درمان بهره ببرید.
