به عنوان کسی که قبلاً تجربه رابطه عاطفی را داشته، همه ما میدانیم، که جدایی نه تنها سخت، بلکه دردناک است. با این حال، تجربه جدایی در یک رابطه عاطفی یکی از ویژگیهای مشترک چنین روابطی است، به ویژه افرادی که در ابتدای دوران بزرگسالی خود در حال تجربه روابط صمیمی و عاطفی هستند. در نهایت، بعد از فروپاشی یک رابطه عاطفی دوباره به حالت عادی برمیگردید، اما روند کنار آمدن در این دوره کار دشواری به نظر میرسد. اگرچه بسیاری از مردم انتظار این را ندارند که پایان یک رابطه عاطفی برایشان آموزههایی به ارمغان آورد، اما همه افراد هم نسبت به پایان رابطه عاطفی واکنش یکسانی از خود نشان نمیدهند. با این مطلب از بلاگ مرکز مشاوره بینش نوین، همراه باشید.
به گفته محققان رابطه، یکی از عوامل کلیدی که میتواند در نتیجه یک جدایی عاطفی تأثیر بگذارد، به نوع دلبستگی افراد در آن رابطه بستگی دارد. این کیفیت رویکرد شما به روابط صمیمیتان در زندگی، نشان دهنده احساس امنیتی است که شما به طور کلی با افراد مهم زندگی خود دارید. بر اساس بخش اعظم تجربیات ما در اویل زندگی، هنگامی که پدر و مادر یا کسی که به عنوان والدین با ما رابطه عاطفی داشتند و مراقبمان بودند، همچنان به شکل دلبستگیهای اجتماعی – عاطفی با افراد دیگر در زندگی رمانتیک بزرگسالی خودش را نشان خواهد داد.
پایان رابطه های عاطفی ممکن است به دلیل خیانت یا طلاق رخ دهد که ویژگی های یک رابطه سالم را نداشته باشد. در این صورت باید از مشاوره طلاق و مشاوره خیانت همسر برای ترمیم روابط روحی خود استفاده کنید.
اگر احساس میکردید والدینتان قابل اعتماد ترین افرادی بودند که هر کاری از دستشان بر میآید را به بهترین شکل ممکن برایتان انجام خواهند داد، پس به همان اندازه نسبت به حمایت شریک عاطفی خود در زندگیتان اعتماد خواهید داشت.
با این منطق، اگر شریک شما در رابطه عاطفی تصمیم به پایان دادن رابطه بگیرد، شما خیلی بهتر قادر خواهید بود با کیفیت بهتری رابطه را پایان دهید، و اجازه نمیدهید به احساس درونی شما نفوذ کرده و آسیب بزند، میتوانید خیلی سریع تر بهبود یابید. ممکن است دچار آسیب شوید، اما خیلی زود به حالت عادی باز خواهید گشت، زیرا میدانید که بدون او هم میتوانید به زندگی خود ادامه دهید. همچنین اجازه نمیدهید این تجربه تلخ باعث شود شما احساس ضعف داشته باشید و خود را مستحق برخورد ناشایست بدانید. طبق مطالعه جدید آلبرتا ون در وات و همکارانش از دانشگاه استلنبوش (آفریقای جنوبی) سال (۲۰۲۱)، در مغز ما بنیانی برای پیوندهای دلبستگی (پیوند دلبستگی: ارتباط عاطفی است که در اثر ارتباط بی کلام بین نوزاد و والدین یا سرپرست اصلی او ایجاد میشود.) وجود دارد که افراد در طول زندگی تشکیل میدهند.
مناطقی که بیشتر درگیر این نوع پیوند شیمیایی هستند شامل موارد مرتبط با پاداش و انگیزه و همچنین پردازش خاطرات است.
طرد شدن به هر شکل در رابطه با پیوند عاطفی با بزرگسالان ، هرچند هرگز دل پذیر نیست، اما میتواند پاسخهایی را در این زمینه ایجاد کند که در افرادی که احساس میکنند دائماً در شرف از دست دادن مهمترین رابطه خود هستند، واکنشی را به دنبال داشته باشد. برای آزمایش این پیوندهای پیشنهادی بین عدم پذیرش، سبک و شیوه دلبستگی و مغز، تیم تحقیقاتی آفریقای جنوبی دادههای چهار مدل مطالعه منتشر شده قبلی را که در طی سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ انجام داده بود، با استفاده از ۷۷ جوان و نوجوان (۹۴٪ زن) از ۱۹ تا ۲۹ ساله مورد بررسی قرار داد.
در ۳ مطالعه، از شرکت کنندگان خواسته شد که تجربه یک طردشدگی را به خاطر بیاورند، و در افراد دیگری، آنها میبایست به یک تجربه طرد شدن در حالت فرضی واکنش نشان میدادند.
طی قرار گرفتن در معرض چنین طردشدگی شبیهسازی شدهای، محققان با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی از عملکرد مغز (fMRI) با شناسایی تغییرات مرتبط با جریان خون، فعالیت مغز را اندازهگیری میکند. وقتی ناحیهای از مغز تحریک میشود، جریان خون در آن ناحیه نیز افزایش مییابد. فعالیت آن را تحت کنترل قرار دادند. در یک بررسی، برای کسانی که از تجربه طردشدگی گذشته رنج میبردند، محققان شیوهای بکار گرفتند که با نشان دادن عکسی از شریک عاطفی قبلی، بتوانند برای اندازهگیری fMRI، تجربه یادآوری بیشتری را در آنها برانگیزانند.
مناطقی از مغز که در طی ۴ مدل مطالعه توسط تیمهای تحقیقاتی کنترل میشوند، شامل افرادی بودند که در این سه عملکرد حیاتی نقش دارند و بیشترین ارتباط در روابط عاطفی را دارا هستند:
- پاداش و عشق رمانتیک
- درد، پریشانی و بازیابی حافظه
- وانایی کنترل عاطفی و سازگاری رفتاری بر اساس محیطی که در آن قرار دارند
یافتهها نشان داد که قرار گرفتن در معرض تجربه طرد شدگی منجر به افزایش فعال شدن نواحی مربوط به درد در مغز میشود. شرکت کنندگانی که دچار اضطراب دلبستگی بودند (اضطراب دلبستگی به این معنی است که شما لیاقت این عشق را ندارید و احتمال دارد شریک عاطفی شما را طرد یا رها کند)، قویترین تحریک را در این مناطق نشان دادند.
تفکر در مورد طرد شدن باعث ایجاد مناطق مغزی درگیر در حافظه میشود. به ویژه برای کسانی که اضطراب دلبستگی دارند. همان طور که نویسندگان متذکر شدند، به عبارت دیگر، طرد شدن احتمالاً باعث به وجود آمدن سیلی از افکار و احساسات منفی میشود که نادیده گرفتن آن توسط افراد با این نوع اضطراب، سخت به نظر میرسد. به پیشنهاد نویسنده، این الگو از یادآوری گذشته رنج آور میتواند مبنایی برای نشان دادن “عواقب منفی بهداشت روانی” باشد که میتواند به دنبال یک فروپاشی عاشقانه ایجاد شود. نویسندگان متوجه نواحی در مغز شدند که درگیر پاداش بودند، و همین طور روندهایی را در چهار مدل مطالعه یافتند که نشان میدهد چرا جدایی برای افرادی که در روابط عاطفیشان احساس ناامنی بیشتری دارند دشوارتر است.
در بررسیهایی که شامل عکس بود، افراد با احساس امنیت کمتر در رابطه عاطفی، به خصوص در مناطق پاداش و درد مغز نشانهای بارزتری داشتند.
بیشتر بخوانید: ۱۰ نشانه یک رابطه عاطفی پایدار
به طور معمول، پاداشها و مجازات مربوط به یک شخص نیستند، اما وقتی پاداش دهنده همان مجازات کننده باشد، افرادی که دچار اضطراب دلبستگی هستند، مملو از احساسات متناقضی میشوند که حل کردن آن برایشان دشوار خواهد بود.
به راستی، مجموعهای از نزاعها بین احساسات، میتواند منجر به گرایش افراد وابسته به اضطراب برای انجام کارهایی از قبیل این باشد که، پیگیر فعالیتهای همسر سابق خود در رسانههای اجتماعی شود و کارهایش را زیر نظر داشته باشد. به طور خلاصه، هنگام پایان رابطه عاطفی ای که، شما در آن توسط شریک عاطفی خود کنار گذاشته شدهاید. ممکن است روند حل این موضوع در مغز شما کمی دشوار به نظر برسد مخصوصاً اگر این قدر بدشانس باشید که جز آن دسته افراد بودید که سبک دلبستگی شما از کمترین احساس امنیتی برخوردار بوده است. با این حال، دانستن اینکه کشمکشهایی را پس از پایان رابطه عاطفی تجربه خواهید کرد و پایههای اساسی در مغز شما ایجاد خواهد شد که، ممکن است اولین قدم در راه تشخیص اینکه این افکار و احساسات از کجا میآیند را بردارید و در نهایت بتوانید با استفاده از این تجربه به سمت ایجاد رابطهای بروید که در آینده احساس رضایت و ارزشمندی بیشتری داشته باشید.