انواع اختلال شخصیتی
اختلال شخصیتی پارانویید
مشکل اصلی فردی که از این اختلال شخصیتی رنج میبرد، عدم اعتماد به دیگران است.
همه ما میدانیم نیاز به امنیت و آرامش در روابط بین فردی ما، در درون کودکی چقدر مهم است.
مشکل این افراد این است که در کودکی نیاز به امنیت و آرامش در روابطشان یا به خوبی ارضا نشده، یا آسیب دیده است.
بنابراین افرادی که دچار اختلال پارانویید هستند، در بزرگسالی، همواره با نوعی بدگمانی به دیگران نگاه میکنند.
این افراد معمولاً به همه چیز و همه کس مشکوک هستند و انتظار دارند که دیگران به آنها آسیب بزنند.
اختلال شخصیتی اسکیزوئید
این اختلال شخصیتی، در گروه اختلالات عجیب و غریب قرار دارد.
این اختلال سبب میشود که فرد عمیقاً به درون خود فرو برود و ارتباطش را با دیگران، تا جایی که امکان دارد کاهش دهد.
افراد مبتلا به این اختلال ، گوش گیر و درونگرا هستند و روابط اجتماعی محدودی دارند.
اگر این اختلال در فردی شدید باشد، او در نشان دادن احساسات و افکار خود با مشکل جدی روبرو است.
فاصلهگیری این افراد از دیگران به حدی زیاد است که آنها حتی تمایل به برقراری ارتباط چشمی نیز ندارند.
آنها واکنش حسی مشخصی نسبت به انسان و رویدادهای اطراف خود ندارد.
اختلال شخصیتی اسکیزوتایپال
این افراد در ظاهر، افکار، رفتار و بیان خود، بسیار عجیب هستند و از نظر فکر، شباهتهایی به افراد روانپریش دارند.
افراد مبتلا با این اختلال ، افکار و رفتاری عجیب و غریب دارند که از نظر اجتماعی، غیرعادی به حساب میآید.
به عنوان مثال، آنها باور دارند که میتواند احضار روح انجام بدهند یا چیزهای ماوراءالطبیعه را ببینند.
فردی که از این اختلال شخصیتی رنج میبرد، تمایل کمی به برقراری ارتباط با دیگران دارد و معمولاً هر چیزی عجیبی که در اطرافشان اتفاق میافتد را به خود ارتباط میدهند.
اختلال شخصیتی ضد اجتماعی
این اختلال شخصیتی بیشتر در مردان دیده میشود و معمولاً افراد مبتلا به این اختلال ، رفتاری خصومتآمیز با دیگران یا محیط اطراف خود دارند.
این افرادی نسبت به آسیبی که به دیگران میزنند، احساس ناخوشایند ندارند و معمولاً همیشه تقصیر را به گردن دیگران میاندازند.
افراد ضد اجتماعی هیچگونه ارزش و اهمیتی برای قوانین اجتماعی قائل نیستند و به راحتی دست به قانونشکنی میزنند.
آنها به راحتی با دیگران ارتباط برقرار میکنند، اما ارتباطاتشان کوتاه و پرحاشیه است.
اختلال شخصیتی ضد اجتماعی سبب میشود که فرد دچار مشکلات قانونی زیادی هم بشود.
اختلال شخصیتی مرزی
ما در این اختلال شخصیتی با مسئلهای مواجه هستیم، که اصطلاحاً به آن پریشانی هیجانی میگوییم.
افرادی مرزی نمیتوانند احساسات خود را درک کنند و آنها را به زبان بیاورند.
از طرفی هم با عدم ثبات هیجانی مواجه هستند، یعنی احساسات آنها دائم در حال تغییر است.
این افراد ممکن است به خودکشی دست بزنند و احتمال زیادی وجود دارد که خودکشی آنها موفقیتآمیز باشد.
اختلال مرزی بیشتر در خانمها دیده میشود تا آقایان.
این افراد نسبت به موضوع طردشدگی و رهاشدگی بسیار حساس هستند و ممکن است به خودشان آسیب بزنند.
اختلال شخصیتی نمایشی
این افراد معمولاً برای اینکه بتوانند احساس ارزشمندی نسبت به خود داشته باشند، نیازمند توجه و نوازش دائمی دیگران هستند.
همان طور که از اسم اختلال میتوان فهمید، این افراد برای دریافت توجه و نوازش دیگران، دست به کارهای نمایشی و خودنمایی میزنند.
کسی که به این اختلال دچار است، توجه زیادی به ظاهر خود میکند تا جذاب و اغواگر به نظر برسد.
آنها تلاش فراوانی انجام میدهند تا فردی را به دست بیاورند اما نوعی رابطه توخالی با او برقرار میکنند.
رابطه عاطفی مبتلایان به اختلال شخصیتی نمایشی، معمولاً با شکست ناخوشایندی همراه است و سبب میشود که رفتارهای نمایشی در آنها، تقویت شود.
اختلال شخصیتی خودشیفته
خب همه ما تقریباً با این اختلال شخصیتی آشنا هستیم و افرادی را در اطرافمان میشناسیم که خودشیفته هستند.
آنها خود را به شدت مهم در نظر میگیرند و دائماً از دیگران انتظار دارند که آنها را تحسین کنند.
اختلال خودشیفته سبب میشود که فرد توانانی همدلی با دیگران را تا حدود زیادی از دست بدهد.
این اختلال معمولاً بر پایه یک شرم بسیار قدرتمندی که در سالهای کودکی فرد در او ایجادشده، به وجود میآید.
آنها نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند و همیشه از دیگران میخواهند تا حرف آنها را بدون قید شرط گوش کنند.
اختلال شخصیتی دوری گزین
افرادی که دچار این اختلال شخصیتی هستند، در روابط نزدیک با دیگران، دچار اضطراب زیادی میشوند.
آنها اعتمادبهنفس پایینی دارند که همین موضوع سبب میشوند نتوانند به افراد دیگر نزدیک شوند و دنبال برقراری رابطه صمیمانه با آنها باشند.
در کودکی طرد شدن توسط والدین یا سرزنش شدید، میتواند از دلایل ایجاد اختلال دوری گزین باشد.
متأسفانه این افراد پس از مدتی در یک چرخه معیوب گیر میافتند؛ هرچقدر در برقراری روابط نزدیک با دیگران بیشتر شکست میخورند، بیشتر احساس انفعال، ناامیدی و درماندگی به آنها دست میدهد و اضطرابشان به شدت افزایش پیدا میکند.
اختلال شخصیتی وابسته
این اختلال شخصیتی، سبب میشود که فرد اعتمادبهنفس کمی داشته باشد و برای انجام تکالیف خود، تا حدود زیادی به دیگران متکی شود.
آنها مدام احساس میکنند که دیگران باید مراقب آنها باشند و بدون مراقبت دیگران نمیتوانند مسائل و مشکلات خود را حل کنند.
آنها برای اینکه بتوانند ارتباط نزدیکی با دیگران برقرار کنند به زمان زیادی نیاز دارند و به شدت از ترک شدن، میترسند.
افرادی که اختلال وابسته در آنها زیاد است، مانند بچه کوچکی میمانند که هویت و شخصیت آنها به صورت کامل شکل نگرفته و هنوز نتوانستهاند از نظر روانی از والدین خود جدا شوند.
اختلال شخصیتی وسواسی-جبری
ما در این اختلال با نوعی از تجربه وسواس مواجه هستیم.
افرادی که از این اختلال رنج میبرند، به وسیله انجام رفتارهای تکراری و از روی اجبار، اضطراب خود را کنترل میکنند.
کمالگرایی یکی از ویژگیهای این افراد است و غالباً سبب میشود که نتوانند کارهای خود را به پایان برسانند.
این افراد معمولاً جدی، کنترل گر و بسیار با نظم هستند و انعطافپذیری کمی در آنها دیده میشود.
اختلال شخصیتی وسواسی-جبریسبب میشود که فرد در روابط بین فردی خود راحت نباشد و تلاش کند تا کنترل خود را بر روی امور از دست ندهد.