تقریباً همه ما با دو مفهوم اضطراب و استرس آشنا هستیم . اما مطمئن هستم شما هم قبلاً از خودتان تفاوت این دو را پرسیدهاید . اینکه کدام یک میتواند خطرناکتر باشد و چه زمانی باید به متخصص مراجعه کنید.
اضطراب چگونه زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار میدهد
اضطراب را میتوانیم شایعترین اختلال در بین مردم جهان و البته ایرانیان در نظر بگیریم. تحقیقات به ما نشان داده که از بین هر سه زن یک نفر و از بین هر پنج مرد یک نفر، حداقل یک بار اضطراب شدیدی را در زندگی خود تجربه کردهاند. البته یادآوری این نکته بسیار مهم است که تجربه اضطرابی میتواند یک رویداد طبیعی در نظر گرفته شود و الزاماً به معنای داشتن اختلال اضطرابی نیست. اضطراب مانند یک زنگ خطر عمل میکند، یعنی زمانی که یک چیزی کارش را درست انجام نمیدهد، اضطراب مانند یک علامت هشدار شما را متوجه آن میکند.
از نظر متخصصین رواندرمانی، اضطراب نرمال به حالتی گفته میشود که شما احساس میکنید توانایی مدیریت حالت اضطرابی درون خود را دارید و زمانی که رویداد اضطرابآور نیز به پایان میرسد، تجربه اضطرابی کاهش پیداکرده و فرد احساس آرامش میکند. بنابراین میتوانیم بگوییم که تجربه اضطراب گاه و بیگاه اتفاق میافتد اما معمولاً دلیل برای نگرانی در مورد آن وجود ندارد. مشکل از زمانی آغاز میشود، که اضطراب، عملکرد فرد را تحت تأثیر خود قرار میدهد و فرد حتی در انجام تکالیف عادی روزانه خود نیز دچار مشکل است. در این شرایط توصیه میشود که فرد از کمک حرفهای و تخصصی بهرمند شود.
پس حواسمان باشد که اضطراب آسیبرسان، کارکرد و عملکرد عادی شما را به هم میریزد، به عنوان مثال، شما با مشکلات خواب، چالشهای جدی در محل کار و در نهایت ایجاد مشکلات و مسائل جدی در روابط عاطفی خود مواجه خواهید شد.
اضطراب میتوانند نشانههای گستردهای را در بر بگیرد. به عنوان مثال؛ حملههای پانیک، تبش قلب بالا، گرفتگی عضلات سینه، بیخوابی، ترس و نگرانی بسیار بالا، تفکر وسواسی و در نهایت اجتناب از فعالیتهای روزانه، همگی می توان ناشی از اضطراب بالا باشد.
یکی از مهمترین نشانهای اضطراب بسیار شدید، حمله پانیک است
در این حالت فرد احساس میکند که توانایی کنترل ذهن و بدن خود را از دست داده. در این حمله معمولاً فرد از شدت ترس یا بیهوش میشود یا فریز شده و نمیتواند تکان بخورد. نکته جالب این است که هر فردی ممکن است گاهی دچار حملات پانیک بشود اما الزاماً به معنای اختلال یا بیماری او نیست. درمانهای اضطرابی میتواند به این افراد کمک کند تا حدودی زیادی با کانون اضطراب و ترسهای خود مواجه شوند.
تفاوت استرس و اضطراب در چیست؟
بسیار مهم است که بتوانیم تفاوت بین استرس و اختلالهای اضطرابی را ببینیم. استرس زمانی که رویداد استرسزا به پایان میرسد، از بین میرود. این رویداد میتواند انجام یک پروژه دانشگاهی، یک سمینار کاری و حتی یک قرار ملاقات مهم باشد.
حالا اگر شما میبینید که نشانههای اضطراب و نگرانی شما بعد از پایان رویدادی که فکر میکردید دلیل این فشار درونی است، هنوز باقیمانده، قطعاً داستان چیزی فراتر از رویدادهای استرسزا روزمره است. هرچند که ممکن است علائم ترس و اضطرابات شبیه یکدیگر باشند اما مهمترین چیز این است که بدانید چه زمانی این علائم به شما از وجود مشکلی بزرگتر هشدار میدهند که باید به آن پرداخت.
بنابراین به یاد داشته باشید که تجربه اضطراب میتواند به صورت کاملاً محسوسی زندگی شما را تخت تأثیر خود قرار دهد. صحبتهای زیاد با مراجعینی که از این اختلال شکایت داشتند با ما نشان داده که حتی گاهی اوقات افراد متوجه دلیل اضطرابی بودن فرد و کارکرد پایین خود در زندگی نیستند و در نهایت آن را یک تجربه طبیعی برای خود درک میکنند.
متأسفانه زمانی که به اضطرابات پرداخته نمیشود، ما آرامآرام شاهد بروز مشکلات فیزیکی نظیر اختلالات گوارشی، سردرد و کاهش توجه و تمرکز در افراد هستیم. بنابراین حواستان باشد که هرچقدر هم تلاش کنید که اضطرابات خود را به فراموش بسپارید، او قرار نیت شما را رها کند.
در انتها اشارهای هم میکنیم به ارتباط میان اضطراب و افسردگی.
تحقیقات به ما نشان دهد که همانند اضطرابی، افسردگی هم یکی از شایعترین اختلالات میان ایرانیان است. متخصصین رواندرمانی معتقدند که ارتباط محکمی میان اضطرابی و افسردگی وجود دارد و این دو معمولاً دست در دست یکدیگر زندگی افراد را به سمت نابودی سوق میدهند.
مضطرب بودن سبب ایجاد یک احساس نگرانی عمیق و دائمی در وجود فرد خواهد شد که میتواند تبدیل به یک ناامیدی جدی برای اصلاح اوضاع یا ایجاد تغییرات شود. یادمان باشد که افسردگی یعنی تجربه دائمی احساس درماندگی و ناامیدی. بنابراین فرد مضطرب باتجربه احساس ناامیدی عمیق خود آرام آرام به سوی افسردگی قدم بر میدارد.
در صورت تجربه اضطراب بالا، شما باید به متخصصین رواندرمانی برای حل آن مراجعه کنید زیرا اضطراب همیشه میتواند به چیزی بدتر تبدیل شود.