تربیت صحیح کودک یکی از سخت‌ترین و رضایت بخش‌ترین کارها در جهان است. ممکن است کمترین آمادگی را برای آن داشته باشید و احتمالا کارهایی را به اشتباه انجام دهید؛ اما با انجام نکاتی در مورد تربیت صحیح کودک می توانید امیدوار باشید که به عنوان والدین او تمام تلاش خود را می کنید تا فرزند موفقی بزرگ کنید.
همه ما دوست داریم فرزندانمان موفق شوند. موفقیت برای افراد مختلف می تواند معانی مختلفی داشته باشد. تربیت کودک به اشتباه در ذهن بسیاری، به کسب موفقیت و کسب نتایج مثبت اشاره دارد و گاهی پدر و مادرها می کوشند تا فرزندشان آرزوهای از دست رفته آنان را واقعیت بخشند؛ بدون درک درست از این موضوع که موفقیت یک فرد به عوامل زیادی بستگی دارد. در ادامه این مقاله چگونگی تربیت فرزند را بررسی می کنیم و بایدها و نبایدهای تربیت اصولی کودک را به چالش می کشیم.
حسرت در والدین؛ بلای جان کودکان
نظریه پردازان روانشناسی کودک اشاره کرده‌اند که والدین گاهی تمایل دارند آرزوهای محقق نشده خود را به فرزندشان منتقل کنند. به عنوان مثال، فروید معتقد است که بسیاری از والدین احساس می کنند که کودک باید آن رویاها و آرزویی را که هرگز انجام نداده اند، برآورده کند.
کارشناسان معاصر تربیت کودکان نیز بر این اصل معتقدند و می گویند والدین گاهی اوقات فرزند خود را به عنوان یک هدف از رویاها و جاه طلبی‌های محقق نشده خود می بینند. حسرت‌های والدین مانند دیگر فرصت‌های از دست رفته، چیزی است که مردم معمولاً در زندگی بیشتر از آن پشیمان می شوند و اغلب سعی می کنند جاه طلبی‌های برآورده نشده خود را مجدداً تجربه کنند تا کمتر احساس ناراحتی کنند.
نظریه خود تکمیلی نمادین معتقد است که وقتی مردم احساس می کنند که آرزو های خود را برآورده نکرده‌اند، اغلب به دنبال نمادهایی می گردند که هویت آنها را به عنوان افراد “موفق” تکمیل می کند (مثلاً تشویق کردن یک بسکتبالیست موفق زمانی که فرد موفق شده است). والدین نیز ممکن است فرزندان خود را به عنوان چنین نمادهایی برای موفقیت خود ببینند و از آنها بخواهند که آرزوهایی را که زمانی برای خود داشتند برآورده کنند.
هزاران عامل وجود دارد که ممکن است آینده کودک را تحت تاثیر قرار دهد. عواملی مثل استعداد و توانایی‌های در حال رشد کودک، شخصیت منحصر به فرد و حتی ویژگی‌های ژنتیکی؛ به علاوه زندگی خود راهی برای محدود کردن گزینه‌ها دارد.
با آینده‌ای پر از احتمالات غیرقابل پیش بینی، نباید اجازه دهیم فرزندانمان بیش از حد روی آرزوهای از دست رفته و حسرت‌های ما متمرکز شوند. در عوض، می‌توانیم روی ویژگی‌های شخصیتی بنیادی تمرکز کنیم که آنها باید برای کمک به موفقیت در هر مسیری که در آن قرار دارند، از آنها استفاده می کنند.
والدینی که آرزوها و حسرت‌های جبران نشده خود را در قالب فرزندان خود می بینند و از طریق آنان می خواهند این احساسات جریحه‌دار شده را جبران کنند؛ به فرزندان خود صدمات روحی و روانی جدی وارد می کنند. صدمه‌هایی مثل وابستگی بیش از حد به والد، عدم اعتماد به نفس، عذاب وجدان، در خود فرو رفتگی، افسردگی و اضطراب و استرس بیش از حد.
نحوه تربیت کودک از بدو تولد
همه ما می‌خواهیم بهترین والدینی باشیم که می‌توانیم برای فرزندانمان باشیم و برای این کار، از هیچکاری مانند مشاوره کودک و برنامه ریزی های تحصیلی و مهارتی، غافل نمی شویم. اما اغلب توصیه‌های متناقضی درباره نحوه تربیت صحیح کودک از نوزادی وجود دارد.
همه جنبه‌های پدر و مادر بودن در طول این سال‌ها پیچیده‌تر و پرمشغله‌تر شده است و تکالیف پیچیده‌تر و تصمیم‌گیری‌های جدید نگران‌کننده را مدیریت می‌کنند. برای مثال در تربیت درست کودک 3 ساله، مهم است که بر ایجاد تعادل بین اولویت‌ها، مسئولیت‌ها و رفع نیازهای فرزندان، سایر اعضای خانواده و خودتان تمرکز کنید.
همانطور که کودک شما رشد می کند، چالش‌ها تغییر خواهند کرد و تفکر شما ممکن است تکامل یابد، اما رویکرد شما باید ثابت، محکم و محبت آمیز باشد. برای مثال به فرزندتان کمک کنید تا از طریق تجربه یاد بگیرد که تلاش باعث افزایش اعتماد به نفس می شود و به شما کمک می کند تا با چالش‌ها مقابله کنید. به یاد داشته باشید، هیچ راه درستی برای تربیت فرزند وجود ندارد. تمام تلاشتان را بکنید، به خودتان اعتماد کنید و از همراهی افراد کوچک زندگیتان لذت ببرید و نکات زیر را در تربیت صحیح کودکتان از یاد نبرید:
1. کمی خودخواه باشید
میزان خوشحالی شما بر شادی و تربیت کودک به طور چشمگیری تأثیر می گذارد.
2. به آنها بیاموزید که روابط صمیمانه ایجاد کنند
ایجاد روابط صمیمی و آموزش آن می تواند با تشویق بچه‌ها به انجام اعمال کوچک مهربانانه برای ایجاد همدلی شروع شود.
3. انتظار تلاش داشته باشید، نه کمال
والدینی که بیش از حد بر موفقیت تاکید می کنند، در مقایسه با سایر کودکان، احتمال بیشتری دارد که فرزندانی با سطوح بالای افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد داشته باشند.
4. خوش بینی را آموزش دهید
آیا می خواهید از برخورد با یک نوجوان افسرده اجتناب کنید؟ پس از زمان کودکی به او بیاموزید که به جنبه‌های مثبت نگاه کند. خوش بینی به قدری با شادی مرتبط است که عملاً می توان این دو را یکسان دانست.
5. آموزش هوش هیجانی
هوش هیجانی یک مهارت است نه یک ویژگی ذاتی. اولین قدم ساده این است که زمانی که با عصبانیت یا ناامیدی دست و پنجه نرم می کنند، «همدلی و اعتبارسنجی» را انجام دهید.
چرا آرزوهای والدین نباید به کودکان تحمیل شود؟
کودکان افرادی جدا از والدین خود هستند. آنها به ناچار علایق و رویاهای متفاوتی پیدا می کنند، حتی زمانی که با والدین خود مشترکات زیادی نیز دارند.
تلاش برای تحقق یک رویا از طریق یک کودک ذاتاً مضر است زیرا فردیت آن کودک را نادیده می گیرد. تحقیقی راجع به روش صحیح تربیت کودک 4 ساله، نشان داد سوق دادن کودک به نقشی از پیش تعیین شده می تواند مواهب و علایق منحصر به فرد کودک را از بین ببرد و مانع از دستیابی کودک به رویاهای خود یا تحقق پتانسیل‌های خود شود.
در افراطی‌ترین شکل‌های آن، تحمیل آرزوهای از دست رفته توسط کودک می‌تواند نوعی سوء استفاده باشد. والدین ممکن است با نادیده گرفتن نیازها و تربیت صحیح کودکان، کودک را به شکلی ظالمانه در نقشی قرار دهند. برخی از والدین حتی از نظر جسمی یا عاطفی آزاردهنده می شوند تا فرزندان خود را در فعالیتهای خاص برتری دهند. این والدین ممکن است فرزندان خود را به خاطر تمرین نکردن پیانو کتک بزنند یا به ظاهر کودک قبل از مسابقه زیبایی توهین کنند.
همانطور که کودکان رشد می کنند و یاد می گیرند، وظیفه اصلی آنها جدا شدن از والدین و ایجاد یک هویت منحصر به فرد. زمانی که والدین تمایلی به انجام این کار نداشته باشند، رشد عاطفی و فکری کودکان ممکن است متوقف شود. این امر می تواند موفقیت کودکان در بزرگسالی، احساس خودکارآمدی یا تصمیم گیری بدون نظر والدین را دشوار کند.
انواع روش های صحیح تربیتی کودک
در اینجا فهرستی از هفت روش صحیح تربیتی کودک آماده کرده‌ایم که هر والدینی می‌تواند انجام دهد تا شرایط مطلوبی برای موفقیت فرزندانش در زندگی ایجاد کند. این فهرست جامع نیست، اما نقطه شروع خوبی برای والدینی است که می خواهند فرزندان موفقی تربیت کنند و بهترین والدینی شوند که می توانند باشند.
- والدینی صمیمی، پاسخگو و پذیرا باشید
- آموزش تنظیم عاطفی به کودک
- به آنها اجازه دهید تصمیم گیری را تمرین کنند
- آنها را به اندازه کافی به چالش بکشید
- استفاده از پاداش و تنبیه را متوقف کنید و از طریق ارزش‌ها به آنها انگیزه دهید.
- با آنها با انضباط، مهربانی، محکم و محترمانه رفتار کنید.
- به علم گوش دهید و از افسانه‌های تربیتی والدین پرهیز کنید.
سخن آخر
والدین گاهی تلاش می‌کنند تا آرزوهای از دست رفته خود را از طریق فرزندانشان جبران کنند. محققان و روانشناسان مرکز مشاوره های تخصصی کودکان دریافتند که والدین می توانند به دستاوردهای فرزندان خود احساس غرور کنند و حتی زخم‌های قدیمی خود را التیام بخشند. با این حال، زمانی که این موضوع به افراط کشیده شود، می تواند به کودک و خود والدین آسیب برساند.
