اختلال شخصیتی اسکیزویید چیست؟
اختلال شخصیتی اسکیزویید در دسته A اختلالات شخصیتی طبقه بندی میشود که به این دسته، عجیب یا نامتعارف میگویند.
همان طور که از دسته بندی اختلالات مشخص است، افراد دارای این اختلال دچار رفتارهای عجیب و غیرعادی هستند.
همچنین آنها تمایلی به برقراری روابط اجتماعی ندارند و از دیگران فاصله میگیرند. آنها افراد تنهایی هستند که ترجیح میدهند کارهای فردی و یک نفره را انجام دهند و به سختی میتوانند احساسات خود را بروز دهند.
هر چند که اسم این اختلال و ویژگیهای آن تا حدود شبیه اسکیزوفرنیا است، اما بسیار مهم است که بدانیم این دو با هم تفاوتهای زیادی دارند.
اسکیزویید یک اختلال شخصیتی است و افراد دارای این اختلال میتوانند کارکرد های روزانه خود را حفظ کنند، در حالی که اسکیزوفرنیا یک اختلال روان پریشی یا سایکوتیک به حساب میآید و به شدت بر روی زندگی فرد در تمام سطوح تأثیر میگذارد.
نشانگان اختلال اسکیزویید چیست؟
افراد اسکیزویید اغلب از دیگران فاصله میگیرند و زندگی خود را به گونهای برنامه ریزی میکنند که تا جایی که امکان دارد از دیگران فاصله بگیرند. خیلی از آنها هرگز ازدواج نمیکنند و ممکن است همیشه پیش والدین خود زندگی کنند.
اختلال شخصیتی اسکیزویید نشانگان دیگری نیز دارد که در لیست زیر به آنها اشاره میکنیم:
- آنها میلی به برقراری ارتباط نزدیک ندارند و از آن لذت نمیبرند، حتی با اعضا خانواده
- آنها شغلها و فعالیتهایی که نیاز به تنهایی دارد را انتخاب میکنند
- فعالیتهای اندکی برایشان لذت بخش است
- هیچ دوست نزدیکی ندارند به غیر از اعضا خانواده درجه یک
- به سختی میتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند
- نوازش یا انتقاد تفاوت چندانی برایشان ندارد
- کناره گیر هستند و هیجانات اندکی نشان میدهند
- ممکن است که به افکار پوچ و فانتزی رو بیاورند
میزان فراوانی اختلال شخصیتی اسکیزویید چقدر است
از آنجایی که افراد اسکیزویید تمایلی برای شرکت در درمان یا مراجعه به متخصص ندارند، اندازه گیری میزان فراوانی اختلال برای متخصصین تبدیل به کار سختی شده است.
ما میدانیم که آقایان بیش از خانمها در ریسک ابتلا به اختلال هستند و بروز این اختلال در میان افرادی که یکی از بستگان آنها اسکیزوفرنیا دارد، بیشتر است. این اختلال در دوران جوانی در افراد ایجاد میشود.
دلیل بروز اختلال شخصیتی اسکیزویید چیست؟
اطلاعات کمی از دلیل بروز این اختلال در افراد وجود دارد، اما احتمال میدهیم که محیط و ژنتیک میتوانند به عنوان عوامل تاثیرگذار در نظر گرفته شوند.
برخی از متخصصین سلامت روان معتقدند که در دوران کودکی، فقدان گرما و صمیمیت لازم برای کودک، میتواند آغاز کنند این اختلال باشد.
بالا رفتن ریسک اختلال در افرادی با تاریخچه خانوادگی اسکیزوفرنیا، تأثیرات ژنتیک را در ایجاد اختلال به ما نشان میدهد.
درمان پیشنهادی برای اختلال شخصیتی اسکیزویید چیست؟
همان طور که قبلاً اشاره کردهایم، این افراد تمایل چندانی به درمان ندارند و به ندرت انتظار داریم که فردی با اختلال شخصیتی اسکیزویید به درمانگر مراجعه کند.
زمانی که در نهایت این اتفاق میافتد، روان درمانی گزینهای است که میتواند اغلب مورد استفاده قرار میگیرد. درمان بیشتر متمرکز خواهد بود روی آموزش مهارتهای اجتماعی و بالا بردن توانایی فرد برای مواجه با موقعیتهای اجتماعی، خواهد بود.
روان درمانگر باید تلاش کند، عزت نفس مراجع خود را بالا ببرد تا او بتواند در اجتماع کارکرد بیشتری داشته باشد. از آنجایی که اعتماد یک موضوع بسیار مهمی در روند درمان است، درمانگر کار سختی برای برقراری ارتباط با مراجع خود دارد زیرا اختلال شخصیتی اسکیزویید سبب میشود فرد نتواند ارتباط موفقی با دیگران داشته باشد.
دارو گزینه مناسبی برای درمان این اختلال به شمار نمیرود.
اما میتوانیم از دارو برای مشکلات ناشی از اختلال، نظیر افسردگی استفاده کنیم.
عوارض جانبی اختلال شخصیتی اسکیزویید چیست؟
فقدان ارتباطات اجتماعی، مهمترین عارضه جانبی این اختلال است.
این افراد به سختی ممکن است با خشونت با دیگران برخورد کنند.
امکان دارد که در این افراد شاهد ایجاد اختلال خلق و تجربه اضطراب بالا باشیم.
همان طور که قبلاً اشاره کردیم، این اختلال همراه است با تجربه تنهایی. اما باید بدانیم که بین اختلال شخصیتی اسکیزویید و اختلال اجتنابی تفاوتی وجود دارد.
فرد اسکیزویید با تنهایی خود مشکلی ندارد و ترجیح میدهد که از ارتباط با دیگران فاصله بگیرد. اما فرد اجتنابی میخواهد با دیگران ارتباط داشته باشد اما به دلیل مسائل درونی خود از موقعیت اجتناب میکند.
اختلال شخصیتی اسکیزویید در رابطه زناشویی بسیار آسیب رسان است.
فرد با دلیل این اختلال نمیتواند احساسات و افکار خود را بیان کند، بنابراین رابطه زناشویی آرام آرام سرد میشود. در این شرایط حتماً توصیه میکنیم که به زوج درمانگر مراجعه شود تا او بتواند با بالا رفتن کیفیت رابطه کمک کند.
10 نکته در مورد اختلال دوقطبی