نوجوان نیز مانند همه ما اضطراب را تجربه میکند و او نیز مجبور است با سختی آن کنار بیاید. بیشتر تجربه اضطرابی در نوجوان کوتاه است و بعد از چند ساعت از بین میرود. ما به صورت کلی به مشکلی اختلال اضطرابی میگوییم که ویژگیهای زیر را دارا باشد:
شدت و ناخوشایندی آن تداوم داشته باشد
برای هفتهها، ماهها و مدت طولانی ادامه داشته باشد
چنان ناراحت کننده است که بر روی یادگیری، تعاملات اجتماعی و تواناییهای نوجوان تأثیر میگذارد
اختلالات اضطرابی به ویژه برای نوجوانان میتواند جدی باشد. آنها هنوز در حال رشد هستند و این مشکلات میتواند فرآیند رشد را با چالش جدی مواجه کنند. بنابراین والدین به سرعت باید کاری برای درمان آنها انجام دهند. فراموش نکنیم که شاید نوجوان شما نداد که با چه مسئلهای روبرو است، شما باید حواستان را جمع کنید و راهحلی برای آن بیابید.
نشانه های اختلالات اضطرابی در نوجوان
اگر نشانه هایی که در این بخش به آنها میپردازیم را برای مدت بیش از دو هفته در فرزند خود دیدید، حتماً باید به متخصص سلامت روان مراجعه کنید. این علائم در چهار دسته هیجانی، رفتاری، جسمی و فکری طبقهبندی میشوند.
نشانه های هیجانی و رفتاری عبارتند از:
- به طور مداوم احساس آشفتگی، تنش، بیقراری یا عدم توانایی در جلوگیری ای کنترل اضطراب را دارد و انگار نمیتواند آرام باشد
- نسبت به انتقاد بسیار حساس است و در موقعیتهای اجتماعی راحت نیست
- همیشه انتظار دارد که بدترین اتفاق رخ دهد یا به نظر میرسد که بیش از حد نگران است. انگار که نگرانی او تناسبی با شرایط ندارد
- از موقعیتهای اجتماعی اجتناب میکند، یا فاصله گیر و خجالتی است
- افکار وسواسی در ذهن او جریان پیدا میکند و نمیتواند از شرشان خلاص شود
نشانه های جسمی اضطراب عبارتند از:
- عضلات او منقبض و دردناک شوند
- بیش از حالت عادی به دستشویی برود
- تپش قلب دارد
- قفسه سینه او درد میکند و زیاد عرق میریزد
- سردرد میگیرد و دهانش زیاد خشک میشود
- به سختی به خواب میرود یا به سختی از خواب بلند میشود
- نفسش زیاد میگیرد
نشانه های فکری اضطراب عبارتند از:
- به سختی میتواند تمرکز کند
- میگوید که ذهن آشفتهای دارد و نمیتواند فکر کند
- فراموشکار میشود
- انجام کارها را به تأخیر میاندازد مثلاً برای زمان طولانی به تکالیفش خیره میشود
همان طور که گفتیم، تشخیص اضطراب در نوجوان ممکن است دشوار باشد. آنها در پنهان کردن احساسات و افکار خود مهارت دارند. حتی ممکن است احساسات خود را با پرخاش یا اجتناب بپوشانند. بنابراین باید آنها را تشویق کنید تا در مورد تجربیات درونیشان بیشتر با شما گفتگو کنند. اما به صورت کلی فراموش نکنید که نشانگان ممکن است در نوجوانان متفاوت باشد و همگی علائم یکسانی نداشته باشند.
چگونه باید به نوجوان مضطرب کمک کنیم
در قدم اول، باید به سراغ متخصص سلامت روان بروید. در این موضوع هیچگونه تعللی نباید صورت گیرد. روانشناسان کودک و نوجوان یا روانپزشک میتواند به شما کمک کند. فراموش نکنیم که اختلالات اضطرابی به خودی خود از بین نمیروند و باید کاری برای آنها انجام داد. اما والدین به هیچ عنوان نباید نقش خود را دست کم بگیرند. استراتژی هایی وجود دارد که والدین به کمک آنها میتوانند ساختار حمایتی و مراقبتی را برای فرزند خود به وجود آورند.
در این بخش میخواهیم به بررسی کارهایی بپردازیم که شما میتوانید در خانه انجام دهید، تا نوجوان بهتر بتواند با اضطراب خود مواجه شود:
ترس او را تأیید کنید و نادیده نگیرید. به او بگویید که برای حمایت میتواند روی شما حساب کند
آرام آرام او را تشویق کند تا به سراغ فعالیتهای اضطرابآور برود. اما مجبورش نکنید که با آن موقعیتهای ناخوشایند به یکباره مواجه شود
تا زمانی که او کاملاً مضطرب نشده سراغ کمک به او نکنید
زمانی که تکلیف اضطرابآور را انجام میدهد او را تشویق کنید
صفاتی مانند خجالتی را استفاده نکنید. او باید به تواناییهای خود ایمان داشته باشد. فراموش نکنید که او تلاش میکند تا مشکلات را حل کند.
شما باید الگویی برای او باشید. زمانی که مضطرب شدهاید، به گونهای رفتار کنید که نوجوان بتواند از شما یاد بگیرد
رابطه قوی والد و فرزند برای رشد و سلامت روان نوجوانان ضرورت دارد و مفید است. احساس تعلق به خانواده و دوستان، همان چیزی است از نوجوان در مقابل مشکلات روانی محافظت میکند. فراموش نکنید که حمایت شما نقش کلیدی را در آینده او ایفا خواهد کرد و والدین باید با جدیدت به نیازهای روانی و جسمانی فرزندان خود توجه کنند.
در پایان به خاطر داشته باشید که بهبودی نوجوانان از اختلالات اضطرابی با فراز و نشیبهایی همراه است. ممکن است گاهی خسته و گاهی نیز ناامید شوید. اما در نهایت این تجربیات ناخوشایند با حمایت شما از طریق کمک گرفتن از مشاوره خانواده و درمان متخصصان سلامت روان به پایان خواهد رسید.
هیچ کس در این داستان مقصر نیست. شما هم ممکن است در مواجه با مشکلات روانی فرزند خود دچار آسیب شوید. یادتان باشد که شما نیز باید مراقب حال خود باشید.