مرده خواهی یا نکروفیلیا چیست
اختلالات روانی و جنسی، بخشی از پیچیدگی های ذهن انسان را بازتاب میدهند و بعضی از آن ها به دلیل ویژگی های خاص خود، همیشه با ترس، داوری و برداشت های نادرست همراه بوده اند. یکی از کمیاب ترین و در عین حال چالش برانگیزترین این اختلال ها، مرده خواهی یا نکروفیلیا است؛ وضعیتی که در آن فرد احساسی غیرمعمول نسبت به اجساد پیدا میکند. این اختلال از گذشته تا امروز توجه بسیاری از روانشناسان، جامعه شناسان و حتی قانون گذاران را به خود جلب کرده است. چون نه تنها سلامت روان فرد مبتلا را به خطر می اندازد بلکه با مسائل اخلاقی و اجتماعی نیز همراه است.
اختلال نکروفیلیا چیست
باید گفت اختلال نکروفیلیا جزو اختلال های روانی و جنسی است که در آن فرد دچار کشش جنسی و تمایل به برقراری ارتباط با اجساد میشود. این اختلال در گروه اختلال های پارافیلیایی قرار دارد؛ یعنی تمایلاتی که بیرون از هنجارهای معمول جنسی هستند و معمولا با آسیب به خود یا دیگران همراه میشوند.
نکروفیلیا که یکی از انواع انحراف های جنسی نیز به شمار میرود به دلیل ماهیت غیرعادی و ممنوعه خود در جوامع مختلف همیشه با برچسب های منفی، انگ اجتماعی و حتی پیگرد قانونی روبه رو بوده است. افراد مبتلا اغلب به صورت وسواس گونه درگیر افکار مربوط به اجساد هستند و همین موضوع عملکرد روانی، شغلی و اجتماعی آنها را مختل میکند. باید در نظر داشت که این اختلال به طور مستقیم با سلامت روان مرتبط است و بسیاری از روانشناسان آن را نشانه ای از مشکلات عمیق تر مانند افسردگی شدید، اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سابقه آسیب های روانی میدانند.
انواع گوناگون نکروفیلیا یا مرده خواهی
فرد مرده خواه ممکن است تمایل خود به برقراری رابطه با جسد را در شکل ها و حالت های مختلفی نشان دهد. این رفتار میتواند در حد خیال پردازی باقی بماند و فرد هنگام رابطه جنسی واقعی، طرف مقابل را به صورت یک جسد تصور کند. گاهی نکروفیلیا همراه با خودارضایی است و شخص با تصور ارتباط با جسد، دست به تحریک خود میزند. در نوعی از نکروفیلیا که با فتیشیسم همراه است، فرد ممکن است مانند مبتلایان فتیش، به بخشی از بدن فرد مرده یا لباسی از او وابسته شود و از آن برای تحریک جنسی استفاده کند.
نوع دیگری نکروفیلیا مداوم است که در آن فرد ترجیح اصلی اش رابطه جنسی با جسد است و میلی به ارتباط با فرد زنده ندارد. در حالت شدیدتر، برخی از افراد دچار نکروفیلیا دست به قتل میزنند و پس از کشتن فرد، اقدام به رابطه جنسی میکنند که به آن نکروفیلیای سادیستی گفته میشود. بعضی افراد نیز رابطه جنسی را به شکل دخول انجام نمیدهند و تنها با لمس جسد و بازی کردن با آن به خودارضایی میپردازند.
در حالت فرصت طلبانه، فرد به طور معمول علاقه ای به رابطه با جسد ندارد اما به دلیل پیش آمدن موقعیت، این کار را انجام میدهد. نوع دیگری نکروفیلیا رومانتیک است که در آن شخص فقط با شریک یا همسر درگذشته خود رابطه جنسی برقرار میکند و به شکلی غیر منطقی به عشق او پایبند میماند. در نوع دیگر، فرد پس از سرد شدن کامل جسد و گذشتن چند ساعت از مرگ به رابطه جنسی اقدام میکند، در حالی که در نکروفیلیای گرم، بلافاصله بعد از مرگ فرد تمایل به برقراری رابطه وجود دارد.
علت اختلال نکروفیلیا چیست
علت دقیق ابتلا به نکروفیلیا هنوز به طور قطعی روشن نشده است اما پژوهش ها نشان میدهد ترکیبی از عوامل روان شناختی، زیستی و اجتماعی در بروز آن تاثیر دارند. یکی از دلایل مهم، تجربه های آسیب زای گذشته مانند مواجهه با مرگ ناگهانی نزدیکان یا برخورد نادرست با مفهوم مرگ در دوران کودکی عنوان شده است. بعضی نظریه ها نیز نقش اختلال های مغزی، تغییرات هورمونی و مشکلات سیستم عصبی را در شکل گرفتن این گرایش مطرح میکنند.
از نگاه روانکاوی، مرده خواهی نوعی تلاش ناخودآگاه برای کنترل کردن موقعیت هایی است که فرد در زندگی واقعی قادر به مدیریت آنها نیست، چون جسد مقاومتی ندارد و همین موضوع برای شخص مبتلا احساس تسلط ایجاد میکند. همچنین وجود اختلال های شخصیتی مثل ضد اجتماعی یا مرزی، مصرف مواد مخدر و نداشتن روابط سالم اجتماعی، از عوامل تشدید کننده این مشکل به شمار میرود. در مجموع، علت این انحراف جنسی ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و مشکلات عمیق روانی دانسته میشود.
میزان شیوع نکروفیلیا یا مرده خواهی
اختلال نکروفیلیا از نظر گستردگی در مقایسه با دیگر اختلال های روانی و جنسی بسیار کمیاب است. آمارهای جهانی نشان میدهند این مشکل تنها درصد اندکی از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد و بیشتر در پرونده های جنایی یا گزارش های تخصصی روانپزشکی دیده میشود. به دلیل پنهانی و غیرقانونی بودن این رفتار، دست یافتن به آمار دقیق سخت است، چون بسیاری از مبتلایان از ترس مجازات یا برچسب اجتماعی، تمایلات خود را پنهان میکنند. با این حال تحقیقات محدود نشان داده بیشتر افراد درگیر، مردان جوانی هستند که سابقه مشکلات روانی، اختلال های شخصیتی یا مصرف مواد دارند. در گزارش های بالینی نیز میزان شیوع نکروفیلیا کمتر از یک درصد کل بیماران مبتلا به پارافیلیا گزارش شده است.
طبقه بندی نکروفیلیسا
شاید جامع ترین و کارآمدترین سیستم طبقه بندی نکروفیلیا توسط Anil Aggrawal کالبدشناس و سم شناس ارائه شده است. آقای اگراوال در سال ۲۰۰۹ چندین نوع متفاوت نکروفیلیا را معرفی کرد. این دسته بندی بر اساس میزان حساسیت، نوع تمایل و انگیزه مبتلایان تنظیم شده و شامل افرادی میشود که از بودن کنار مردگان لذت میبرند (نه فقط لذت جنسی) تا کسانی که با لمس مردگان تحریک میشوند و خواهان رابطه جنسی با اجساد هستند. با این حال حتی این سیستم طبقه بندی مرده خواهی نیز محدودیت های خود را دارد و در بهترین حالت هر یک از انواع نکروفیلیا به صورت موقتی در افراد ظاهر میشود.
سخن پایانی
نکروفیلیا اختلالی بسیار نادر اما پیچیده است که با کشش جنسی یا روانی نسبت به اجساد شناخته میشود و در گروه پارافیلیاها قرار دارد. این مشکل با پیامدهای اخلاقی، قانونی و اجتماعی همراه است و شکل های گوناگونی از خیال پردازی تا رفتارهای شدیدتر را شامل میشود. علت آن ترکیبی از عوامل روانی، زیستی و محیطی است و به دلیل ماهیت پنهان، شیوع آن بسیار پایین گزارش میشود. فهم درست این اختلال برای پیشگیری و درمان اهمیت دارد.


