هشت دلیل افرادی که ابزار احساسات نمی کنند

برخی افراد در موقعیت های گوناگون از بیان احسات خود واهمه دارند که این امر میتواند از دلایل متعددی ناشی شود. از مسائلی همچون اتفاقات گذشته گرفته تا کلیشه های جنسیتی، ممکن است در این مسئله نقش داشته باشند. در این محتوا با ما همراه باشید تا 8 دلیل عدم ابزار احساسات را بررسی کنیم.

واژه ای پیدا نمیشود

پژوهش ها نشان میدهند یکی از مهم ترین موانع در شناخت و بیان احساسات، عدم توانایی در پیدا کردن واژه است. در این وضعیت، فرد در تشخیص، درک و توصیف کلامی احساسات خود و دیگران با سختی زیادی روبرو میشود؛ گویی که انگار واژه ای برای بیان احساسش پیدا نمیکند. چنین افرادی هیجانات را بیشتر به شکل واکنش های بدنی تجربه میکنند. مثلا ممکن است نگرانی را به شکل دلشوره، اضطراب را به شکل سفتی عضلات و خشم را به صورت سردرد احساس کنند. اما نمیتوانند این احساسات را بیان کنند و بگویند که نگران هستم یا دلشوره دارم.

دلبستگی اجتنابی؛ یک دلیل عدم ابزار احساسات

نظریه دلبستگی بیان میکند که تجربه های هیجانی فرد در کودکی و کیفیت رابطه وی با اولین مراقبانش، نقش مهمی در شکل گیری الگوی ارتباطی او در بزرگسالی دارد. در افرادی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند، ذهنیت این است که بیان نیازهای عاطفی نه تنها بی نتیجه است، بلکه ممکن است سبب بی توجهی یا طرد آن ها نیز شود. والدین این افراد معمولا حضور عاطفی کافی نداشتند، بنابراین کودک برای محافظت از خود یاد میگیرد که به جای اتکا به دیگران، تنها بر خود تکیه کند. چنین الگویی به مرور توانایی فرد را در بیان احساسات محدود میکند.

غفلت عاطفی در کودکی

غفلت عاطفی، بدرفتاری نیست. بدرفتاری یعنی انجام کارهای آسیب زننده، اما غفلت عاطفی انجام ندادن کاری است که باید انجام میشد!

در این نوع غفلت، والدین ممکن است تمام نیازهای جسمانی کودک را به خوبی تامین کنند، اما درمقابل نیازهای عاطفی او بی توجه باشند. این مورد یک دلیل عدم ابزار احساسات بزرگسالان است. چراکه مراقبان آن ها احساسات کودک را ندیدند، درباره شان صحبت نکردند و هیچ گونه تایید یا همدلی با او نداشتند. کودکی که در چنین محیطی بزرگ میشود، هرگز یاد نمیگیرد که احساساتش ارزشمند و قابل بیان هستند. نتیجه این تجربه در بزرگسالی، دشواری در شناخت و ابراز احساسات و فاصله گرفتن از صمیمیت عاطفی است.

ترس از طرد شدن

بیان احساسات درنظر برخی افراد یعنی آسیب پذیر شدن، بیان نیازها، ترس ها و ضعف ها. بنابراین ممکن است از بیان احساسات دوری کنند تا مبادا طرف مقابل آن ها را نیازمند، ضعیف یا وابسته ببیند. در نتیجه، به جای بیان صریح احساسات، نقابی از کنترل گری، بی تفاوتی یا انتقاد به چهره میزنند تا از طرد شدن احتمالی جلوگیری کنند.

کلیشه های جنسیتی؛ یک دلیل عدم ابزار احساسات در مردان و زنان

فرهنگ و جامعه اغلب انتظارات و قانون های نانوشته ای درباره نحوه بروز احساسات به ما تحمیل میکند. در بسیاری از جوامع، از مردان انتظار میرود هیجاناتی مانند غم، ترس یا نگرانی را سرکوب کنند؛ زیرا این احساسات «مردانه» تلقی نمیشوند و جایز نیست که مرد از ترس یا نگرانی صحبت کند! در مقابل، در برخی فرهنگ ها از زنان انتظار میرود که خشم خود را پنهان و به گریه کفایت کنند. این کلیشه ها، به ویژه در مورد مردان، زمینه ای فراهم میکند که آن ها در بیان احساسات خود ناتوانی شدیدی پیدا کنند.

هوش هیجانی پایین

هوش هیجانی به معنای توانایی فرد در شناسایی، درک، پردازش و مدیریت احساسات خود و دیگران است که یک دلیل عدم ابزار احساسات در افراد مختلف محسوب میشود. تحقیقات نشان میدهند افرادی که از هوش هیجانی پایین تری برخوردارند، در ارتباطات عاطفی با چالش های جدی روبرو میشوند و حل کردنشان برای آن ها سخت است. این افراد نه تنها در تشخیص احساسات خود، بلکه در فهم چرایی پیدایش آن احساس و نحوه بیان صحیح و سازنده آن نیز مشکل دارند. همین ضعف، یکی از مهم ترین زمینه های ناتوانی در ابراز احساسات محسوب میشود.

آسیب دیدن در روابط گذشته؛ یک دلیل عدم ابزار احساسات

تجربه رویدادهای تلخ در روابط پیشین مانند خیانت، بی احترامی یا تحقیر عاطفی، میتوانند اثرات عمیقی بر روحیه فرد برجای بگذارند. چنین تجربه هایی معمولا یک سازوکار دفاعی درونی ایجاد میکنند؛ نوعی تصمیم ناخودآگاه که میگوید: «نباید اجازه دهم کسی دوباره مرا آزار دهد.»

آسیب دیدن یک دلیل مهم عدم بیان احساسات است که در نتیجه آن، فرد در روابط جدید با احتیاط افراطی رفتار میکند، از صمیمیت عاطفی فاصله میگیرد و ناتوانی بسیاری در ابراز احساسات خود نشان میدهد.

عزت نفس پایین

فردی که از عزت نفس پایین رنج میبرد، احساس میکند ارزش و اهمیت کافی ندارد و باور دارد که احساسات، نیازها و خواسته های او برای دیگران چندان مهم نیستند. در این شرایط، ابراز احساسات، مخصوصا احساسات منفی مانند ناراحتی یا رنجش، برای او بسیار دشوار و حتی تهدیدکننده است. این افراد غالبا نگرانند که اگر احساس واقعی خود را بیان کنند، از سوی دیگران حساس یا ناسپاس تلقی شوند؛ بنابراین سکوت در مقابل همه چیز را انتخاب میکنند.

کمال گرایی افراطی

کمال گرایی افراطی، یک دلیل عدم ابزار احساسات در برخی افراد است که معمولا با ترسی عمیق از «ناکامل بودن» شناخته میشود. فرد کمال گرا باور دارد که باید احساسات خود را به شکلی کاملا صحیح، سنجیده و بی خطا بیان کند. او پیش از هر گفت وگو، جملات و واکنش ها را بارها در ذهن خود مرور و تحلیل میکند و به دلیل نگرانی از اشتباه یا برداشت نادرست، از بیان آن ها صرف نظر میکند.

سخن آخر

عدم بیان احساسات در افراد مختلف میتواند دلایل بسیاری داشته باشد. برخی از این دلایل از کودکی همراه او بوده اند مانند عدم توجه کافی والدین؛ برخی نیز در بزرگسالی شکل گرفته اند، مانند آسیب دیدن در روابط گذشته. اما این مسائل با کمک یک متخصص حرفه ای قابل حل هستند.