رویکرد سایکوسوماتیک چیست؟

رویکرد سایکوسوماتیک (Psychosomatic Approach) یکی از پیشرفته‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمانی مبتنی بر شواهد است که ارتباط عمیق میان ذهن، احساسات سرکوب‌شده و بیماری‌های جسمانی را هدف قرار می‌دهد. این روش به درمانگران می‌آموزد چگونه با آزادسازی احساسات ناخودآگاه، کاهش استرس روانی و تغییر الگوهای دفاعی، علائم جسمانی بیماران (از سردردهای مزمن و سندرم روده تحریک‌پذیر تا فیبرومیالژیا، بیماری‌های خودایمنی، فشار خون، دیابت نوع ۲ و حتی برخی سرطان‌ها) را به‌طور اساسی بهبود بخشند یا حتی برطرف کنند.

تروما صرفاً یک موضوع روانی نیست؛ بلکه یک تجربه‌ی فیزیولوژیکی است که در سیستم عصبی و بدن فرد ذخیره می‌شود. پیتر لوین، بنیان‌گذار روش تجربه‌ی جسمی (Somatic Experiencing – SE)، معتقد است که تروما موجب اختلال در انسجام تجربه شده و مانع از تکمیل پاسخ‌های طبیعی بدن به تهدید می‌شود. این امر باعث می‌شود که فرد، حتی پس از گذشت سال‌ها از رویداد آسیب‌زا، همچنان در حالت تدافعی باقی بماند و بدنش همان پاسخ‌های قدیمی را در مواجهه با موقعیت‌های جدید فعال کند.

در این میان، درمان متمرکز بر هیجان (Emotion-Focused Therapy – EFT)، که توسط لسلی گرینبرگ توسعه یافته، نشان می‌دهد که شناخت، پردازش و تنظیم هیجانات کلیدی نقش مهمی در بازیابی سلامت روان پس از تروما دارد. ترکیب این دو رویکرد، یعنی کار با بدن و کار با هیجان، می‌تواند به شکلی قدرتمند به مراجعان کمک کند تا از دام الگوهای قدیمی و آسیب‌زننده رها شوند.

این رویکرد ترکیبی هوشمندانه از:

• روان‌درمانی پویشی کوتاه‌مدت (ISTDP)
• ذهن‌آگاهی (Mindfulness-Based Interventions)
• روان‌شناسی سلامت
• نوروساینس عاطفی
• تکنیک‌های تنظیم هیجانی بدنی (Somatic Experiencing, Bioenergetic Analysis و …)