روانشناسی در مورد سوگواری و از دست دادن به ما چه میگوید؟
یکی مهمترین مفاهیم در روانکاوی کلاسیک و روانشناسی مدرن، سوگواری یا Grief است.
سوگواری به افراد کمک میکنندتا رویداد اتفاق افتاده در گذشته را پذیرفته و به سوی آینده حرکت کنند.
اما سوگواری فرآیند مشخصی دارد که افراد به سختی میتوانند به آن برسند. ما معمولاً شاهد این هستیم که افراد در احساس یا حالت خاصی مانند افسردگی گیر میافتند و دیگر نمیتوانند به حرکت ادامه دهند.
به نظر شما فردی که یکی از عزیزان خود را از دست میدهد، چه حالی دارد و چگونه رفتار میکند؟
ما انتظار داریم که فرد تجربه مشابهی از افسردگی داشته باشد، مثلاً دائماً گریه کند یا بیحال باشد و به این موضوع فکر کند که دیگر به شرایط قبلی باز نخواهد گشت. رواندرمانی به افرادی که با فرآیند سوگ درگیر هستند کمک میکند تا سریعتر بتوانند خود را از شرایط بد جدا کنند.
از دست دادن چیست؟
زمانی که صحبت از سوگ و از دست دادن به میان میآید، به سرعت به مرگ فکر میکنیم. اگرچه مواردی متعددی وجود دارد که شما ممکن است کسی یا چیزی را از دست بدهید و مرگ فقط یکی از آنها به شمار میآید.
به عنوان مثال
طلاق، بیماری و از دست دادن شغل، همگی ممکن است حال ما را به شدت خراب کند. نکته جالب این است که هر تغییر ناگهانی و شدید، چه مثبت و چه منفی میتواند تجربه از دست دادن را ایجاد کند. مثلاً زمانی که شما ترفیع شغلی میگیرید یا ازدواج میکنید، هرچند که این تغییرات مثبت ارزیابی میشود اما برخی از ویژگیهای از دست دادن را در خود دارد.
سوگواری چیست؟
سوگ فرآیند اجتناب ناپذیری است که فرد باید بعد از هر از دست دادنی تجربه کند. سوگ مراحل متعددی دارد که در مقالات گذشته به آنها اشاره کردهایم. به عنوان مثال در مرحله خشم، فرد به شدت از کسی که او را تنها گذاشته و یا رها کرده عصبانی میشود. این تجربه خشم سبب میشود که فرد تا جایی که میتوانید از واقعیت دردناک فاصله بگیرید.
البته همه ما به خوبی میدانیم که این مراحل به ندرت پشت سر هم اجرا میشود و گاهی اوقات فردی برای مدت طولانی در یکی از آنها گیر میافتد. ما انتظار داریم که در طول فرآیند سوگ، احساسات متعددی نظیر ترس، احساس گناه و اندوه تجربه شوند. طبیعی است که هر چقدر شدت آسیب وارده بیشتر باشد، گذراند فرآیند سوگواری کاری سختتر خواهد بود.
چگونه بهبودی بعد از دست دادن میسر میشود؟
واقعیت این است که افراد مختلف با توجه به ویژگیهای منحصر به فردی که دارند، فرآیند سوگ به صورت متفاوت برایشان سپری میشود. عوامل موثری در موضوع تأثیرگذار است. مثلاً ویژگیهای شخصیتی، فرهنگی که فرد در آن بزرگ شده، واکنش اطرافیان و در نهایت شدت و عمق آسیب وارد شده میتواند موثر باشد.
در این بخش میخواهیم به مواردی بپردازیم که میتواند به فرد کمک کند تا راحتتر فرآیند سوگواری را به پایان برساند:
- به یاد داشته باشید که هرچقدر هم شرایطی که در آن هستید دردآور باشد، باز هم روزی خواهید رسید که حال شما خوب شود.
بالا و پایین شدنهای احساسی بخشی از فرآیند سوگواری است. و ما باید یاد بگیریم برای آنکه از آنها خارج شویم حتماً باید آنها راهر چقدر هم که ناخوشایند باشند، تجربه کنیم.
- تلاش نکنید تا همه چیز سریع به پایان برسد. زیرا اگر این اتفاق بیفتد مراحل سوگ کامل طی نشده و بهبودی حاصل نمیشود.
بنابراین باید اجازه دهید که هر چقدر هم که طول بکشد، این احساسات کار خود را انجام دهند.
- مانند یک دوست از خودتان مراقبت کنید. یادتان باشد که شما به استراحت نیاز خواهید داشت.
همچنین اگر بتوانید ورزش کنیدیا حداقل روزانه پیادهروی کنید، بسیار خوب خواهد بود. در این دوران نباید به سراغ چالش بروید.
نباید تصمیمات مهم و اضطرابآوربگیرید. یادتان باشد که روان و بدن شما در مرحله احیا قرار دارد و نباید تحت فشار قرار گیرد.
- از عزیزانتان بخواهید که از شما حمایت و مراقبت کنند. شما در این مسیر تنها نیستید.
- پیشنهاد میکنم خاطرات و تجربیات خود را یادداشت کنید. این موضوع به شما کمک میکند تا راحتتر احساسات خود را بیان کنید.
- یادتان باشد که افکار ناراحت کنند دائماً به مغز شما هجوم میآورند، باید در مقابل آنها بیستید.
از دست دادن چه فایدهای برای ما دارد؟
زمانی که انسان برای اولین بار چیزی یا کسی ارزشمند و دوستداشتنی را از دست میدهد، این تصور را دارد که انگاردنیا به پایان رسیده و هیچ اتفاقی دیگر نمیتواند او را خوشحال کند.
با گذشت زمان انسان متوجه میشود که ازدست دادن نیز فرآیند طبیعی در زندگی است که بالأخره اتفاق میافتد اما قرار نیست همه چیز به پایان برسد.
ما یاد میگیریم که بیشتر قدر داشتههای خود را بدانیم و از آنها مراقبت کنیم. این ماهیت انسان است که چیزی یا کسی را از دست بدهد. اما باید بپذیریم که زندگی هنوز هم برای ما ادامه دارد.
روانشناسی در مورد سوگواری و از دست دادن به ما چه میگوید؟
چگونه میتوانیم به فردی که از اختلال شخصیتی مرزی رنج میبرد،کمک کنیم؟/ بخش دوم
اختلال شخصیت ضد اجتماعی چیست؟